مغاره ها(غارهای دست کند/کل ها)

این گونه دست کندها در ایران پیشینه ی طولانی دارند و به عبادتگاه های دوران میترائیسم و زمان هخامنشیان بازمی گردد. ازآن ها درموقع هجوم دشمنان به عنوان مخفیگاه محل نگهداری احشام انبار جان پناه پناهگاه عبادتگاه استراحتگاه معدن آرامگاه و مواردمشابه استفاده می شده است. ده ها نمونه ازآن یافت شده که به طورمعمول توسط تیشه درسنگ های نرم مثل مارن یاکنگرومرانقرمی شده است. اگرچه برخی ازاین مغازه ها نیزقدمت چندانی نداردامابه دیدنش می ارزد.

مغاره ی طرقبه: 7کیلومتری غرب مشهد طرقبه به طرف زوتیشتر. حاشیه ی سمت راست جاده. یک کل به اندازه ی یک اتاق وجوددارد.

مغاره ی مج: 27کیلومتری جنوب غرب مشهد انتهای سیدی جاده ی مغان بعد از تقاطع پرنواز سمت راست جاده ی مج(مجد/مچ)روستای مجد. بالاسرروستابربدنه ی خاکی دره ی مشرف به رودخانه دوکل دست کند وجوددارد و هریک به اندازه ی یک اتاق بزرگ است که به راحتی درنگاه اول دیده می شود. اهالی به آن خاکل می گویند و درصورت نیاز ازآن جا خاک برمی دارند.

مغاره ی حصار: 4کیلومتری مشهد طرقبه روستای گلستان به طرف روستای حصار. حاشیه ی سمت راست جاده یک کل بزرگ وجوددارد که وسط آن یک پایه جهت جلوگیری ازریزش سقف وجوددارد.

مغاره ی قلعه بالا: 30کیلومتری شرق مشهد انتهای جاده ی سیمان جاده ی شرشر حاشیه ی سمت راست جاده بین روستای شرشرواحمدآباد. شامل چندکل دست کند به اندازه ی اتاق های کوچک می باشد.

مغاره ی قنبرکوه: 12کیلومتری شمال غرب مشهد طرقبه روستای جاغرق درست قبل از ورودی روستا سمت چپ بالای کوه سرقله مغاره ی مسقفی است که اهالی اعتقاد دارند مدفن یکی ازغلام های حضرت علی(ع) است.

مغاره ی سیاه زو: 60کیلومتری شمال مشهد جاده ی کلات بعد از قله ی دکل درمسیرشیب بعدازکارخانه ی آب معدنی سمت راست درمسیرسیاه زو.

https://www.hotelghasr.com/Contents.aspx?Module=introducingMashhad&PId=8619

رودخانه ها دره ها

مسیررودخانه ها همیشه مورد توجه کوه نوردان طبیعت دوستان شکارچیان عکاسان نقاشان وحتی عموم مردم بوده است. رودخانه های مشهد از دو رشته کوه بینالودوهزارمسجد و دوکوهستان منفرد به نام کوه ناگهانی وکوه قطارالنگ سرچشمه می گیرد. بینالودیکی از پرآب ترین رشته کوه های کشوراست. بارودخانه های قرینه به این معنی که هر رود خانه ای که دردامنه ی شمالی جریان دارد مانند آن یک رود خانه نیز در دامنه ی جنوبی جاریست. رودخانه های ارداک زشک کارده طرق خور و گلستان نیز از پرآب ترین رودخانه های شهرستان های مشهدوطرقبه شاندیزبه شمار می رود. تقریباکلیه رودخانه های دائمی وفصلی شهرستان مشهدبه کشف رود می ریزد. دراطراف این رودخانه ها عموماباغات میوه وجودداردوکمترپوشش جنگلی وطبیعی به چشم می خورد.

دربسیاری ازنقاط خراسان به زبان کردی به دره زو می گویندکه جمع آن زاوین است.

کشف رود: 5کیلومتری شرق مشهد مسیرهای دسترسی به این رودخانه عبارتنداز: پل کشف رود در شهرتوس پل التیمور درخیابان پنج تن و پل شاهی در اوایل جاده ی کلات. کشف رود مهم ترین رودخانه درحوزه ی آبریزدشت مشهدبوده که باشیب متوسط 5% درخط القعر رشته کوه های هزارمسجدوبینالود به طول 290 کیلومترازشمال غرب به سمت جنوب شرق جریان دارد. قسمت اعظم این رودخانه درشهرستان مشهد قراردارد و در پل خاتون سرخس به هریرود می ریزد و به نام تجن وارد ترکمنستان می شود. چون محل تجمع آب بوده مردم توس آن رابه عنوان دریا می ساختند و خیابانی که به آن منتهی می شده در مشهد به نام خیابان دریا مشهوراست. چندین پل تاریخی ازجمله پل شاهی پل کشف رود و پل خاتون برروی آن بسته شده است. کشف به معنی لاک پشت است. این رودخانه فاقد آب دائمی بوده و در گذشته خشک رود نامیده می شد و قسمتی ازجاده ی ابریشم به شمارمی رفته است. پس ازیک بارندگی شدیدامواج این رودخانه خروشان شده وظاهرهولناکی پیدامی کند.بسترخشک این رودبه ثبت آثارملی رسیده است.هم چنین جزومناطق حفاظت شده ی محیط زیست نیزبه شمارمی رود.

رودخانه ی دولت آباد: 30 کیلومتری شمال غرب مشهد شاندیز جاده ی گراخک به گلمکان دهستان دولت آباد. این رودخانه ازدامنه های شمالی قله ی شیرباددررشته کوه بینالودسرچشمه گرفته سپس واردسرحدچناران ودهستان دولت آباد شده و درباغات و مزارع محومی گردد درصورت بارندگی زیادسر ریز آن به کشف رود می ریزد.

رودخانه ی زشک: 30 کیلومتری شمال غرب مشهد شاندیز روستای زشک این رودخانه که یکی ازپرآب ترین رودخانه های مشهدبه شمارمی رود از ارتفاعات رشته کوه بینالودسرچشمه گرفته وبه طول 30 کیلومتر به کشف رودمی ریزد. این رودخانه دوشاخه ی اصلی به نام های رودخانه ی بزرگ ورودخانه ی کوچک دارد.که درچشمه قل قلی به هم می پیونددوازروستای زشک وشهر شاندیزوروستای ارچنگ وسرآسیاب عبورکرده وپشت بندسرآسیاب متوقف می شود. رودخانه ی زشک ازمسیرهای عمومی کوه پیمایی بوده و تا نقاط خواستگاه آب یعنی گردنه ی استقامت ماشین رواست. ازادامه ی راه ماشین رومی توان به خورنیشابوررفت. مسیراین رودخانه درمواقع بالندگی نا امن بوده وسابقه ی سیل ویرانگری دارد.

رودخانه ی ده بار: 20 کیلومتری غرب مشهد طرقبه به طرف عنبران سمت چپ رستوران گنجعلی خان جاده ی طرقدر روستای ده بار. این رودخانه ازارتفاعات قله ی ده بارسرچشمه می گیرد و باعبور از کلاته آهن به بندگلستان می ریزد. این رودخانه ازمسیرهای پرتردد دره نوردی درمشهدبه شمار می رود.

رودخانه ی کنگ: 27کیلومتری شمال غرب مشهد طرقبه جاده ی نغندر روستای کنگ . این رودخانه ازارتفاعات 2600متری ثله ی فلسکه دررشته کوه بینالودسرچشمه گرفته ودوشاخه ی اصلی رودخانه ی بزرگ ورودخانه ی کوچک دارد و باشیب متوسط 7% ضمن عبور از روستای نغندر در باغات محوشده و در آبسال به کشف رودمی ریزد. چون رودخانه تاکیلومترهادرکنارراه آسفالته جریان دارددرفصول مختلف سال ازشکوفه باران بهاروییلاق تابستان تابرگ یزان پاییزوچشم اندازهای زمستان مسیرزیبایی رابه وجودمی آورد.

رودخانه ی جاغرق: 12کیلومتری غرب مشهد طرقبه روستای جاغرق. این رودخانه ازارتفاعات قله ی فلسکه وقله ی ده باردر رشته کوه بینالود سرچشمه می گیرد و باعبور از بندگلستان به طرقبه می ریزد. رودخانه ی جاغرق به طول 25کیلومترازمسیرهای پرازدحام دره نوردی به شمارمی رود. روستای ییلاقی کردینه وچشمه طلا درامتداداین رودخانه قراردارد.

رودخانه ی مایان: 17کیلومتری غرب مشهدجاده ی طرقبه روستای گلستان جاده ی ازغد روستای مایان. این رودخانه ازارتفاعات بینالودسرچشمه گرفته روستاهای ازغد مایان علیا مایان وسطی(درباغ)مایان سفلی رادرنوردیده وبه بنگلستان می ریزد.این رودخانه ادامه ی رودخانه ی ازغداست که باورودبه سرحدروستاهای مایان به این نام خوانده می شود.

رودخانه ی گلستان: 4کیلومتری شمال غرب مشهد جاده ی طرقبه روستای گلستان . این رودخانه ازبه هم پیوستن سه رودخانه ی مایان جاغرق و ده بارکه درروستای حصار به هم می رسند تشکیل شده است. این رودخانه درپشت بندگلستان متوقف می گردد. حدفاصل آن تاوکیل آباد تفرجگاه بسیارزیبایی بوده که درتصرف منطقه ی نظامی درآمده است.

رودخانه ازغد: 25 کیلومتری شمال غرب مشهدجاده ی طرقبه روستای گلستان جاده ی ازغد روستای ازغد. این رودخانه ازارتفاعات شمالی کوه فلسکه دررشته کوه بینالودسرچشمه گرفته و به بندگلستان می ریزد. رودخانه ی ازغدباورودبه سرحدروستای مایان رودخانه ی مایان نامیده می شود.

رودخانه ی طرق: 15 کیلومتری جنوب مشهد انتهای سیدی جاده ی مغان بعد از گردنه ها. این رودخانه از رشته کوه بینالود و آبریزجنوبی کوه های خلج سرچشمه گرفته و به سدطرق می ریزد.

رودخانه ی شلگرد: 12کیلومتری جنوب مشهد انتهای سیدی جاده ی مغان روستای شلگرد. این رودخانه ازرشته کوه بینالودوآبریزجنوبی کوه های خلج سرچشمه گرفته وازطریق تونل انحرافی شلگردواردرودخانه ی طرق شده وبه سدطرق می ریزد. مسیرآن شامل حوضچه های گرانیتی زیباوعمیقی موسوم به تفرجگاه هفت حوض است. درمسیرآن چشمه ی کتیبه ی خلج پیست های سنگ نوردی مانند:کتیبه وتنوره ی خلج قراردارد. با انتقال آب این رودخانه ازطریق تونل انحرافی به رودخانه ی طرق اززیبایی هفت حوض کاسته شده است.

رودخانه ی پینه ور: 15کیلومتری غرب مشهد طرقبه روستای گلستان جاده ی ازغد خروجی فرعی سمت راست. این رودخانه از دامنه های شمالی رشته کوه بینالود سرچشمه گرفته وبه بندگلستان می ریزد.

رودخانه ی بزوشک: 65کیلومتری جنوب مشهد. این رودخانه ازارتفاعات شرقی بینالودسرچشمه گرفته وباعبورازروستای عارفی به کشف رودمی ریزد.جریان آب این رودخانه فصلی است.

رودخانه مغان: 28کیلومتری جنوب مشهد انتهای سیدی جاده ی مغان. این رودخانه ازرشته کوه بینالودسرچشمه می گیردوباعبورازروستاهای خانرود و اردمه به سدطرق ودرنهایت به کشف رود می ریزد.

رودخانه ی مجد: 27کیلومتری جنوب غرب مشهد انتهای سیدی جاده ی مغان بعدازتقاطع پرنواز سمت راست جاده ی مجد سمت راست روستای مجد.این رودخانه ازکوه درخت جوز دررشته کوه بینالود سرچشمه گرفته و باعبور از روستاهای مجد تجر سربرج وکرتیون به سدطرق می ریزد.

رودخانه ی بساروج(باش ساروق): 15کیلومتری جنوب مشهد جاده ی قدیم نیشابور جاده ی ده غیبی سمت چپ جاده ی آغنج روستای بساروج.این رودخانه فصلی بوده وفقط درماه های پرباران جریان دارد. این رودخانه ازشرق بینالودسرچشمه گرفته وبه کشف رودمی ریزد.

رودخانه ی سیج: 54کیلومتری شمال مشهد جاده ی کلات جاده ی کارده جاده ی آل روستای سیج. این رودخانه ازارتفاعات سیج وپایین دست بلغور در رشته کوه هزارمسجدسرچشمه گرفته وبه سدکارده می ریزد.

رودخانه جنگ: 60 کیلومتری شمال مشهد جاده ی کلات جاده ی کارده جاده ی مارشک جاده ی سیج رودخانه ی حدفاصل پنمنه تامارشک. ازارتفاعات هزارمسجددرناحیه ی روستای کریم آبادسرچشمه گرفته وباعبورازروستای مارشک وجنگ به رودخانه کارده می ریزد.

رودخانه ی آغنج: 40 کیلومتری جنوب مشهد جاده ی قدیم نیشابور جاده ی ده غیبی قبل ازروستاسمت چپ جاده ی بساروج روستای آغنج. این رودخانه فصلی ازآخرین نقاط شرقی رشته کوه بینالود سزچشمه گرفته و باعبور از رباط خاکستری و بیدک قبل از رسیدن به جیم آباد محومی شود. چمن زارهای روییده دردامنه های گرانیتی این نواحی درفصل بهار جلوه ی خاصی دارد.

رودخانه ی استاج: 45کیلومتری جنوب مشهد جاده ی نیشابور انتهای آزادراه باغچه (سردار شوشتری) شهرملک آباد جاده ی بزوشک روستای استاج. این رودخانه ازآخرین نقطه ی جنوب شرق رشته کوه بینالودسرچشمه گرفته وازحوالی ملک آباد وامان آبادبه طرف کشف رودسرازیرشده ودرباغات ومزارع محومی گردد.این رودخانه فصلی است.

رودخانه ی ابرش: 60 کیلومتری جنوب غرب مشهد جاده ی نیشابور بعدازشهرملک آباد نرسیده به اوارشک سمت راست روستای ابرش. این رودخانه ازارتفاعات جنوب غرب رشته کوه بینالود سرچشمه گرفته وباعبورازروستای ابرش درمیان باغات ومزارع محومی گردد.

رودخانه ی فرزنی: 55کیلومتری جنوبی مشهد نیشابورکیلومتر10 جنوب غرب شهرملک آباد روستای فرزنی. این رودخانه ازارتفاعات کوه قطارالنگ درناحیه روستای امیرآبادسرچشمه گرفته . باعبورازروستای فرزنی به طرف دهستان باغچه سرازیرشده ودرمیان باغات ومزارع محومی گردد.جریان این رودخانه فصلی است.

رودخانه ی کج النگ: 75کیلومتری جنوب غرب مشهد جاده ی تربت حیدریه شرق روستای رباط سفید. این رودخانه ازارتفاعات قطار النگ سرچشمه می گیردوباعبورازرباط سفیدوبازه هوربه سلطان آبادنمک می ریزد.جریان این رودخانه فصلی است.

رودخانه ی اسلام قلعه: 50 کیلومتری جنوب مشهد جاده ی تربت حیدریه روستای اسلام قلعه. این رودخانه ازارتفاعات قطارالنگ سرچشمه می گیردوبه سمت شمال غرب به طرف معصوم آباد و صید آباد سرازیرمی شود.جریان این رودخانه فصلی است.

رودخانه ی کارده: 50 کیلومتری شمال مشهد جاده ی کلات جاده ی کارده جاده ی سیج. این رودخانه به عنوان یکی ازپرآب ترین رودخانه های مشهدازارتفاعات رشته کوه هزارمسجدسرچشمه گرفته و پس ازتوقف درپشت سدکارده درباغات روستاهای رضوان واندروخ محومی گردد. درصورت رهاسازی آب ازپشت سدکارده به کشف رودمی ریزد. آبریزکلیه ی روستاهای خرکت بلغورمارشک کریم آباد سیج آل جنگ پنمنه و ریزابه های گوش گوش آباد بهره دره ی انجیروزوقلعه به این رودخانه می ریزد. این رودخانه 66کیلومتر طول داردوآبدهی سالانه ی آن درایستگاه اندروخ 33میلیون مترمکعب می باشد.

رودخانه ی چهل من سنگ : 60 کیلومتری جنوب شرق مشهد جاده ی سرخس بعدازآبروان سمت راست جاده ی اره جنوب روستای نریمانی روستای چهل من سنگ(چلمه سنگ).این رودخانه ازکوه ناگهانی درارتفاعات روستای چهل من سنگ سرچشمه گرفته باعبورازروستاهای نریمانی وسرباغ درروستای چاهک جاده ی سرخس راقطع وبعدازروستای کله چشمه به کشف رودمی ریزد. این رودخانه فصلی بوده وفقط درماه های پرباران جریان دارد.

رودخانه ی ده سرخ: 50کیلومتری شمال مشهد جاده ی کلات جاده ی کارده بعدازپاسگاه سمت راست جاده ی حسین آباد روستای ده سرخ. این رودخانه ازدامنه های قله ی دکل (قدسلطانی)دررشته کوه هزارمسجدسرچشمه می گیردوباعبورازروستای ده سرخ وقزل قیه ومعین آباد به طرف جنوب سرازیرمی گردد.این رودخانه فقط دربالادست دارای آب دائمی است.

رودخانه ی درمیان بام: 70 کیلومتری شمال مشهد جاده ی کلات جاده ی کارده جاده ی مارشک جاده ی درمیان بام. این رودخانه ازجنوب شرقی قله ی هزارمسجدفاصله گرفته وباعبورازروستای درمیان بام وروستای آبقدبه سد ارداک می ریزد.

رودخانه ی خور: 60کیلومتری شمال شرق مشهد جاده ی کلات قبل ازقله ی دکل سمت چپ جاده ی خور گردنه ی صندوق شکن. این رودخانه ازدامنه های شمال شرقی قله های مشرف به سیج وآل دررشته کوه هزارمسجدسرچشمه گرفته ودرحوالی تقاطع جاده ی کلات بارودخانه ی قزلق یکی شده وضمن عبورازروستاهای امیرآباد تقی آباد سرجنگل صندوق شکن وچهچهه به سمت خاک ترکمنستان سرازیرمی شود. رودخانه ی خوردرطول رشته کوه واقع شده وباهشتادکیلومتر طول یکی از طولانی ترین رودخانه های شهرستان مشهدبه شمارمی رودکه مانند کشف رودازشمال غرب به جهت جنوب شرق جریان دارد و پذیرای مسافران جاده ی کلات است.

رودخانه ی گیامی: 70کیلومتری جنوب شرق مشهد جاده ی سرخس بعدازآبروان سمت راست جاده ی اره روستای گیامی. این رودخانه ازکوه ناگهانی سرچشمه گرفته وباعبوراز روستاهای حسین آباد نریمانی وسرباغ جاده ی سرخس راقطع کرده وبه کشف رود می ریزد.این رودخانه جریان دائمی ندارد.

رودخانه ی قزلق: 50کیلومتری شمال شرق مشهد جاده ی کلات بعدازقله ی دکل سمت راست جاده. درآن درختان بید به وفوردیده می شود.آبریزآن به رودخانه ی خور ریخته با ریزابه آبگرم یکی شده وباعبورازروستاهای امیرآباد تقی آباد سرجنگل صندوق شکن وچهچهه واردترکمنستان می شود.

رودخانه ی گاوبرج: 60کیلومتری جنوب شرق مشهد جاده ی سرخس بعدازآبروان تقاطع قلعه نو جاده ی جرخشک. این رودخانه ازارتفاعات کوه دال ورزمگاه سرچشمه گرفته وباعبورازکلاته منار گاوبرج خارزار شورک ملکی وچهارگنبدبه کشف رودمی ریزد. این رودخانه درارتفاعات جریان دائمی دارد.

رودخانه ی میامی: 42کیومتری شرق مشهد جاده ی سرخس شهررضویه روستای میامی. این رودخانه ازکوه های قره داغ درجنوب شرق رشته کوه هزارمسجدسرچشمه گرفته وازنزدیک تخت نوروزومیامی عبورکرده ودرحوالی شادیشه به کشف رودمی ریزد. این رودخانه حدود25کیلومترطول داردوفقط درارتفاعات دارای جریان دائمی آب است.

رودخانه ی تبادکان: 40 کیلومتری شمال شرق مشهد انتهای جاده ی سیمان عبورازکارخانه ی سیمان شرق جاده ی جغری قبل ازروستای جغری سمت راست روستای تبادکان. این رودخانه ازارتفاعات روستای تبادکان در رشته کوه هزارمسجدسرچشمه گرفته وباعبورازروستای تبادکان احمدآباد مهرآبادوشرشر به کشف رود می ریزد. فاقدجریان دائمی بوده ودرفصول پرباران جریان دارد.

رودخانه ی هندل آباد: 35 کیلومتری شمال مشهد ال تیمور جاده ی مرغان بعدازروستای احمدآباد روستای هندل آباد. این رودخانه ازارتفاعات جنوب تونل جاده ی کلات دررشته کوه هزار مسجد سرچشمه گرفته وباعبورازروستاهای ماهنساوقاسم آبادبه کشف رود می ریزد. این رودخانه فقط درفصول پرباران جریان دارد.

رودخانه ی چاه سلیمان: 60 کیلومتری شمال شرق مشهد ال تیمور جاده ی امرغان بعدازروستاهای احمدآبادوهندل آباد روستای چاه سلیمان. این رودخانه ازارتفاعات جنوب غرب هزارمسجدسرچشمه گرفته وازشرق روستای هندل آبادباعبورازروستای سروک درکلاته سروک درکلاته میرزاجان به کشف رودمی ریزد. این رودخانه فصلی بوده وجریان آب دائمی ندارد.

رودخانه ی محسن آباد: 60 کیلومتری شمال شرق مشهد جاده ی سرخس شهررضویه جاده ی میامی بعدازروستای میامی 12کیلومتر به طرف شمال شرق روستای محسن آباد. این رودخانه ازارتفاعات شمال شرق میامی سرچشمه گرفته به سمت جنوب جریان می یابد بارودخانه چاه سلیمان یکی شده ودرکلاته میرزاجان به کشف رودمی ریزد.این رودخانه فصلی است.

رودخانه ی امرودک: 80 کیلومتری شمال مشهد کیلومتر 10 جاده ی سنتوسمت راست به طرف شهرتوس پل کشف رود جاده ی آبقد روستای امردوک. این رودخانه یکی ازپرآب ترین رودخانه های مشهدبوده که ازجنوب قله ی هزارمسجدسرچشمه می گیردوباعبورازروستاهای امردوک تلغورومیان مرغ به سدارداک می ریزد.سرچشمه های این رودخانه عبارتنداز:زو کرتان زوکرکان زوپیمانه زوقاطرقی زوگیومیه زومیرشکار زوکمریخدان زوچهاردار و زوشاه قاسم.

https://www.hotelghasr.com/Contents.aspx?Module=introducingMashhad&PId=8619

رودخانه ی ارداک: 65کیلومتری شمال غرب مشهد 10 کیلومتری جاده ی سنتو سمت راست به طرف شهرتوس پل کشف رود سمت چپ جاده ی آبقد روستای انداد سمت چپ روستای ارداک. این رودخانه پرآب ترین رودخانه ی مشهدبه شمارمی رود.دبی سالانه آن 34میلیون مترمکعب برآوردشده است. حوزه ی آبریزرودخانه ی ارداک بسیاروسیع بوده وبیشترریزابه هاورودخانه های جنوبی تخت جمشیدمانند: رودخانه ی گاش انجشش بقمچ امرودک گاه تلغور میان مرغ وآبقدبه این رودخانه می شود. برای مهاراین آب ها سدی براین رودخانه بسته شده است. سیل های مهیبی درسرشاخه های این رودخانه حادث می شود.

رودخانه ی کمریخدان: 100کیلومتری شمال غرب مشهد کیلومتر 10 جاده ی سنتو سمت راست به طرف شهرتوس پل کشف رود سمت چپ جاده ی آبقد روستای امرودک خلاف جهت آب. دوآبی میرشکار سمت چپ آخرزومیرشکار. این رودخانه ازدامنه های قله باشکوه کمریخدان سرچشمه گرفته باعبورازامرودک درنهایت به سدارداک می ریزد.

دره ی خواجه کرخنه: 65کیلومتری شمال غرب مشهد 10 کیلومتری جاده ی سنتو سمت راست به طرف شهرتوس پل کشف رود جاده ی آبقد روستای انداد جاده ی سمت چپ روستای ارداک رودخانه ی ارداک دره ی سمت چپ.

دره ی انجیر: 45کیلومتری شمال مشهد جاده ی کلات جاده ی کارده جاده ی سیج قبل ازروستای آل. سمت راست. به واسطه ی داشتن درختان انجیروحشی به این نام شهرت یافته است. این دره ی باریک فرعی دره ی آل به شمار می رودوآبریزآن به سدکارده می ریزد.ابتدای مسیراین دره کم عرض وزیباست وبرای عبورازآن بایستی دست به سنگ شد.درطول مسیرچند حوضچه ی آب بسیارعمیق وجوددارد ادامه ی دره به کلاته عرب ها منتهی می گردد.جهت برگشت میتوان ازراه مالرویی که ازبالاسردره سرراه چشمه ی آب انجیروجوددارداستفاده کرد ودورنمای غارانجیررابرروی دیواره ی آن سوی دره مشاهده نمود.

دره ی آل: 47کیلومتری شمال مشهد جاده ی کلات جاده ی کارده جاده ی سیج روستای آل. این دره بسیارپرآب وپررفت وآمد است. دراین دره سه دهنه غاروجوددارد متاسفانه دودهنه ی آن تصرف ومسکونی شده است! سیج وآل درافسانه های کهن ایران نام دودیوبوده است.

دره ی خواجه مغان: 50 کیلومتری جنوب مشهد جاده ی کلات روستای گوجگی سمت راست مسیرصعودبه کوه قوطی مرغه. این دره به واسطه ی وجودزیارتگاه خواجه مغان دراوایل آن به این نام مشهوربوده است.

دره ی بهشت: 6کیلومتری جنوب مشهد انتهای سیدی جاده ی مغان اول خط الراس سمت چپ گردنه به طرف چین کلاغ سمت راست به طرف معدن سنگ گرانیت.اوایل دره یک قله ی تک شبیه اهرام مصرنزدیک مسیردکل های فشارقوی برق وجوددارد.درامتداداین دره حوضچه های آب زیبایی دربسترگرانیتی موسوم به هفت حوض 2 وجوددارد.درطول این دره ی کوتاه وزیبا ساختارهای بسیارجالبی جهت سنگ نوردی به چشم می خورد.آبریزاین دره به رودخانه ی طرق وپایین دست سدمی ریزد.

دره ی مهتاب: 27 کیلومتری شمال غرب مشهد شاندیز بعدازروستای زشک سمت راست 12کیلومتر روستای محله زشک. این نام رابه تازگی برروی آبریزارتفاعات مرق گذاشته اند.

دره ی علی کوری: 7کیلومتری جنوب مشهد انتهای سیدی جاده ی مغان به طرف چین کلاغ سمت راست به طرف معدن سنگ جنوب خلج. آبریزاین دره به رودخانه ی طرق پیین دست سدمی ریزد. دردره ی علی کوری روستایی به همین نام وجودداشته که متروکه شده است.

دره ی شاه: 25کیلومتری غرب مشهد انتهای رودخانه ی جاغرق.

دره ی خوش رو(خشمه رود/میازاوه): 20 کیلومتری غرب مشهد طرقبه دوکیلومتر بعدازروستای نغندر سمت چپ جاده. درامتداد این دره می توانیدبهترین وبلندترین دیوارهای کوچه باغی رامشاهده کنید. انتهای دره به خط الراسی منتهی می شودکه ازیک سوبه روستای کنگ وازسوی دیگربه سمت جاغرق سرازیرمی شود.

دره ی داغستان: 4کیلومتری شمال غرب مشهد جاده ی طرقبه 500متربعدازپمپ بنزین گلستان سمت راست ازمقابل تاسیسات پمپاژآب جاده ی پایین وارددره ی داغستان می شود. این دره درواقع ادامه ی آبریزنغندربه شمارمی رودوجاده ی قدیم نغندرازآن می گذشته است.

دره ی فریز: 27کیلومتری شمال غرب مشهد شاندیز روستای زشک سمت راست 12 کیلومترروستای محله ی زشک. این دره ازدامنه های شمالی رشته کوه بینالوددرمنطقه ای موسوم به ارتفاعات مرق آغازوبه طول 14کیلومتر تاروستای کاهوامتداددارد.

دره ی قاطرقی: 100کیلومتری شمال غرب مشهد کیلومتر 10 جاده ی سنتوسمت راست به طرف شهرتوس پل کشف رود سمت چپ جاده ی آبقد روستای امرودک خلاف جهت آب دوآبی میرشکار سمت راست بالادست رودخانه ی گیویه سمت چپ.

دره ی تجندان: 35کیلومتری جنوب غرب مشهد جاده ی طرقبه روستای گلستان جاده ی ازغد بین روستاهای ازغدومایان بالا ازمسیرجاده ی خاکی.

دره ی چادر: 18کیلومتری غرب مشهد جاده ی طرقبه روستای گلستان جاده ی ازغد سمت چپ جاده ی مایان به سمت تخت مایون. دره ی پرآبی است که باکمی کندن زمین به آب می رسد یعنی هرجاچاه بزنیدآب است. چادربه معنی چاه درآن می باشد.

دره ی قوچقر: 105کیلومتری شمال غرب مشهد کیلومتر 10 جاده ی سنتوسمت راست به طرف شهرتوس پل کشف رود سمت چپ جاده ی آبقدروستای امرودک خلاف جهت آب دوابی میرشکار سمت راست بالادست رودخانه ی گیویه سمت چپ. ازسرشاخه های رودخانه ی امرودکی می باشد.

دره ی شاه قاسم: 102کیلومتری شمال غرب مشهد کیلومتر10 جاده ی سنتو سمت راست به طرف شهرتوس پل کشف رود سمت چپ جاده ی آبقد روستای امرودک خلاف جهت آب دوآبی میرشکار سمت راست دره ی قاطرقی.

دره ی چهاردار: 95کیلومتری شمال غرب مشهد کیلومتر10جاده ی سنتو سمت راست به طرف شهرتوس پل کشف رود سمت چپ جاده ی آبقد روستای امرودک خلاف جهت آب دوآبی میرشکار رودخانه ی سمت چپ. داربه کردی به معنای درخت آویزان کردند. سپیداریعنی درخت سپید.

دره ی عسگرون: 10کیلومتری شمال غرب مشهد طرقبه به طرف عنبران سمت چپ جنب رستوران گنجعلی خان جاده ی طرقدر کلاته آهن.

دره ی سولاخ گو: 30 کیلومتری جنوب مشهد انتهای سیدی جاده ی مغان بعدازروستای مغان امتدادمسیرغارمغان دره ی سمت چپ .درون این دره یک غارکوچک نیزوجوددارد.

درون کلاته شاهزاده: 42کیلومتری شرق مشهد جاده ی سرخس شهررضویه سمت چپ جاده ی میامی روستای میامی.

دره ی تیرشوب: 55کیلومتری شمال مشهد جاده ی کلات قبل ازگردنه ی دکل سمت چپ جاده ی خور روستای خورعلیا یک کیلومتر به طرف کوه سرخشت. این دره اززیباترین مناطق کوهستانی خوربه حساب می آید.

دره ی گیو: 70 کیلومتری شمال شرق مشهد جاده ی کلات بعدازقهوه خانه ی آسیاب قشقه. قبل ازتقاطع روستای آبگرم کنارپاسگاه سمت راست 3کیلومتر. بنابه گفته ی اهالی گیوازپهلوانان شاهنامه وقت عازم ترکمنستان بوده دراین مکان اطراق نموده است. به همین دلیل به این نام شهرت یافته است.برخی نیزآن رادره ی گیف تلفظ می کنند.

دره ی اوشکی: 35 کیلومتری شمال شرق مشهد جاده ی امرغان بعدازروستای احمدآباد روستای هندل آباد(هندوآباد/حنطل آباد).به طول 13کیلومتر به قله ی قزلق منتهی می شود.

دره ی عارفی: 20 کیلومتری جنوب غرب مشهد ابتدای جاده ی قدیم نیشابور جاده ی ده غیبی روستای عارفی.

دره ی قره حوض: 90 کیلومتری شمال غرب مشهد کیلومتر 10 جاده ی سنتو سمت راست به طرف شهرتوس پل کشف رود سمت چپ جاده ی آبقد روستای امرودک خلاف جهت آب دوآبی میرشکا رودخانه ی سمت چپ.

پنج دره: 14کیلومتری شمال غرب مشهد طرقبه روستای جاغرق.

هوادره: 15کیلومتری شمال غرب مشهد طرقبه روستای جاغرق سه کیلومتر خلاف جهت آب رودخانه. عمارت سفیرانگلیس برفرازاین دره است.

سوزن دره: 22کیلومتری شمال غرب مشهد جاده ی کلات شاندیز روستای ابرده علیا سمت راست ابرده علیای 3.

عاشق دره: 80 کیلومتری شمال مشهد جاده ی کلات جاده ی کارده جاده ی مارشک روستای خرکت.

کج دره: 78کیلومتری شمال مشهد جاده ی کلات جاده ی کارده جاده ی مارشک جاده ی بلغور نرسیده به بلغور سمت چپ جاده ی خرکت حدفاصل روستای خرکت تابایرام قلعه.

کمن دره: 30کیلومتری غرب مشهد جاده ی طرقبه روستای گلستان جاده ی ازغد ابتدای روستای ازغد جاده ی خاکی سمت چپ به طرف مایان.بنابه گفته ی اهالی چون درگذشته دزدان درآن جا کمین می کردندبه کمین دره مشهوربوده وکمن دره ازآن مشتق شده است.

ارغوان دره: 12کیلومتری شمال غرب مشهد طرقبه به طرف عنبران سمت چپ جنب رستوران گنجعلی خان جاده ی طرقدر کلاته آهن. چون این دره رویشگاه درخت ارغوان است بدین نام خوانده می شود.ازچوب درخت ارغوان سبدوسایرتولیدات مشابه ساخته می شود.

زوتیشتر: 8کیلومتری شمال غرب مشهد طرقبه.

زو بالندر: 30کیلومتری جنوب غرب مشهد ابتدای جاده ی قدیم نیشابور جاده ی ده غیبی دوکیلومتر قبل ازروستای عارفی سمت راست 5کیلومتر روستای بالندر.

زو قلعه: 47کیلومتری شمال مشهد جاده ی کلات جاده ی کارده جاده ی سیج سمت راست فرعی دره ی آل به طرف قلعه مات.

زوخشکه: 33کیلومتری شمال غرب مشهد کیلومتر10 جاده ی سنتو سمت راست به طرف شهرتوس پل کشف رود سمت چپ جاده ی آبقد بعدازروستای انداد ابتدای ارتفاعات.

زوکرکان: 105کیلومتری شمال غرب مشهد کیلومتر10 جاده ی سنتو جاده ی آبقد روستای امرودک خلاف جهت آب دوآبی میرشکار سمت راست بالادست رودخانه گیویه. زوکرکان اززیرتخت هزار مسجد شروع شده وتابالادست سرحدامرودک امتداددارد. این زوتامدت ها دراختیاراشراربود.

زوکرتان: 110کیلومتری شمال غرب مشهد کی کیلومتر10 جاده ی سنتو سمت راست به طرف شهرتوس پل کشف رود سمت چپ جاده ی آبقد بعدازروستای انداد ابتدای ارتفاعات.

زوپیرزن: 74کیلومتری شمال مشهد جاده ی کلات جاده ی کارده جاده ی مارشک جاده ی بلغور بعدازروستای بلغور درمسیرراه کاروان روی قدیم.برروی سنگ ها حجاری هایی باعلامات خاص وجوددارد. آبریزاین رودخانه به طرف ارتیکن کلات سرازیرمی شود.سرچشمه ی زوپیرزن 2700مترازسطح دریاارتفاع دارد.

زومیرشکار: 90کیلومتری شمال غرب مشهد کیلومتر10جاده ی سنتو سمت راست به طرف شهرتوس پل کشف رودسمت چپ جاده ی آبقد روستای مرودک خلاف جهت آب دوآبی میرشکار سمت چپ. ادامه ی مسیر آبشارزومیرشکارنام دارد.

زو نخرنج(زوپلنگی): 74کیلومتری شمال شرق مشهد جاده ی کلات انتهای سرازیری گردنه ها قبل ازقهوه خانه ی آسیاب قشقه سمت چپ به طرف خورسفلی 4 کیلومترسمت راست اولین جریان آبی که دیده می شود. این زوی پرآب تازیرقله ی (طاغونک)ادامه دارد.

زوتوگی: 78کیلومتری شمال شرق مشهد جاده ی کلات انتهای سرازیری گردنه ها قبل ازقهوه خانه ی آسیاب قشقه سمت چپ به طرف روخورسفلی هشت کیلومتر سمت راست دومین جریان آبی که دیده می شود.

زو امبنک: 80کیلومتری شمال شرق مشهد جاده ی کلات انتهای سرازیری گردنه ها قبل ازقهوه خانه ی آسیاب قشقه سمت چپ به طرف خورسفلی ده کیلومتر سمت راست سومین جریان آبی که دیده می شود.

سیاه زو: 60کیلومتری شمال شرق مشهد جاده ی کلات بعدازشیب دکل بعدازکارخانه ی آب معدنی سمت راست . ایشک میدان درانتهای این زو قراردارد.

https://www.hotelghasr.com/Contents.aspx?Module=introducingMashhad&PId=8619

آبشارها

آبشارجاییست که آب براثراختلاف ارتفاع ازسطح بالاجداوبه طرف پایین شرمی خورد امادرآبشار زاویه ی شیب آنقدر زیاد نیست که آب ازسطح بالا جداشودلذابه پایین سرمی خورد. یخسارهمان آبساراست که درزمستان باساختارهای یخی زیباشکل می گیرد. درحوزه ی شهرستان های مشهد طرقبه شاندیزکلیه ی آبشارهازیر10متراست.

فقط آبشارفصلی لک لکوبیش از15مترارتفاع دارد.

آبشارگیسمه: 73کیلومتری شمال غرب مشهد کیلومتر10جاده ی سنتو سمت راست به طرف شهرتوس پل کشف رود سمت چپ جاده ی آبقد بعدازروستاهای آبقدومیان مرغ. قبل ازروستای امرودک داخل دره ی فرعی حاشیه ی سمت راست جاده.اگریک خط فرضی ازاین آبشار به طرف شمال بکشیم برسرراه آن تاورودبه خاک کشورترکمنستان به طول حدود60 کیلومتر هیچ آبادی وجود ندارد.ارتفاع 6متر.

آبشارمیرشکار: 90کیلومتری شمال غرب مشهد کیلومتر 10 جاده ی سنتو سمت راست به طرف شهرتوس پل کشف رود سمت چپ جاده ی آبقد روستای امرودک دوآبی گیویه/میرشکار دره ی سمت چپ نزدیک دوآبی ارتفاع 5 متر.

آبشاربست رضاقلی(آبقد): 50کیلومتری شمال غرب مشهد کیلومتر10 جاده ی سنتو سمت راست به طرف شهرتوس پل کشف رود سمت چپ جاده ی آبقد. مسیرآبشاربه طورکانل همواروبدون عوارض است.ارتفاع 7 متر.

آبشار فصلی لک لکو: 55کیلومتری شمال غرب مشهد کیلومتر10 جاده ی سنتو سمت راست به طرف شهرتوس پل کشف رود سمت چپ جاده ی آبقد روستای آبقد خلاف جهت آب به طرف روستای درمیان بام پنج کیلومتر بعدازآبشاربست رضاقلی رودخانه ی فرعی سمت راست.ارتفاع 16متر.

آبشارفصلی خرکت: 85کیلومتری شمال غرب مشهد جاده ی کلات جاده ی کارده جاده ی مارشک بعدازروستای خرکت به طرف هزارمسجد بعدازتقاطع گردنه ها درادامه ی مسیررودخانه ارتفاع 7 متر.

آبشارنهرآب: 65کیلومتری شمال مشهد جاده ی کلات قبل ازگردنه ی دکل سمت چپ جاده ی خور روستای خورعلیا 10کیلومتر خلاف جهت آب بعدازبندخاکی سمت راست بازه ی نهرآب.ارتفاع7متر.

https://www.hotelghasr.com/Contents.aspx?Module=introducingMashhad&PId=8619

چشمه ها

درسال های اخیرطی عملیات بهسازی وسالم سازی آب روی بسیاری ازچشمه های طبیعی راپوشانده وآب آن هارابه روستاهای هم جوارلوله کشی نموده اند. درمشهدفقط یک چشمه ی آب معدنی به نام گراپ به ثبت ملی رسیده است و تنهایک چشمه ی آبگرم معدنی به نام خوجه وجودداردکه آب آن کمی ولرم است. چشمه های کاتا آب شفا میامی وفرهنگ ازپرآب ترین چشمه های مشهدوطرقبه شاندیز می باشد بنابه گفته ی اهالی برخی چشمه های نظرکرده ومقدس هستند مانند: چشمه ی حضرت رضا(ع) چشمه چنار وچشمه ی کنگ. برخی ازاین چشمه ها آب فوق العاده استثنایی وچشم اندازبسیاردلنوازی دارندمانند: چشمه ی بایرام قلعه.به دلیل حفربی رویه ی چاه های عمیق کلیه ی چشمه هایی که درمیان دشت مشهدبوده خشک شده است به نحوی که باحفرچشمه هایی که درمیان دشت مشهد بوده خشک شده است به نحوی که باحفرچهل مترچاه نیزبه آب نمی رسید.چشمه هایی که دراین کتاب ذکرشده درکوهپایه ها بوده ودائمی هستندوبیشترین مراجعه به آن ها برای برداشتن آب سالم می باشد.

درایران باستان آناهیتا ایزد آب و باروی دارای عبادتگاه هایی درکنارچشمه ها بوده ومعمولا یک درخت کهن سال ومقدس نیزدرکنارآن وجودداشته است.به عقیده ی نگارنده بعدازاسلام برای حفظ این ارزش هاازروی عمدیک کلمه ی خواجه(خوجه)به آن اضافه نمودندتاحال وهوای زیارتگاه های اسلامی راداشته باشدوگرنه خواجه ای درکارنیست. البته استثنائا درمواردی ممکن است بعدهاشخصی رادرآن نیایشگاه ها مدفون ساخته باشندمانند خواجه مراد به وفورازاین گونه نیایشگاه های ایران باستان دیده ام که درهمه ی آن هادوعنصرآب ودرخت کهن سال وجودداشته است ولی درطول زمان ممکن است درخت خشک یاقطع شده باشدوچشمه خشکیده باشداماخواجه هنوز پابرجامانده باشد!

مانند: خواجه وراب (خواف) خواجه گرداب (رادکان:روستای متروکه ی خواجه گرداب) خواجه درآب (چکنه ی نیشابور-روستای متروکه ی عراقی) خواجه ناوخ (چناران-روستای گناباد) خواجه روشنایی (کلات-روستای خواجه روشنایی) خواجه سی ناوا (کارده-روستای حسین آباد) خواجه اردکان (مشهد-روستای خرکت) خواجه بچه (شهرفیروزه نیشابور-روستای خواجه بچه) خواجه مغان (مشهد-روستای گوجگی) خواجه خوداو (کلات-حدفاصل روستاهای ژرف و ایستخسو) خواجه ذکریا (مشهد-روستای هندل آباد) خواجه (سرخس-جنگل خواجه) خواجه کرخنه (مشهد-روستای ارداک).

چشمه ی آب معدنی گراپ(اثرطبیعی ملی): 36کیلومتری جنوب شرق مشهد جاده ی باغچه سه کیلومتری روستای باغچه. این چشمه ازنوع چشمه های تراورتن بوده وبه واسطه ی داشتن املاح آب به جای این که بسترش راگودکند آن رابرجسته می سازد لذادهانه ی خروجی کمترشودازجای دیگرسربازمی کند. دراین منطقه 10 چشمه به اندازه های گوناگون دیده می شود. بزرگ ترین آن شبیه دهانه ی آتشفشان باعمق زیادوکوچک ترین آن به اندازه ی یک سکه است. اگرآب داخل آن راخالی کنید از زمین صدای سوت شنیده می شود. این چشمه ها بدون اینکه آب ازآن جاری شود می جوشند. جوشش آن به واسطه ی گازهای متصاعدشده اززمین است. به دلیل داشتن املاح کلروسولفات خواص درمانی وپزشکی داشته وبرای ازدیاد ترشحات بزاق معده صفرا وپانکراس (لوزالمعده)بسیارموثراست. ترش مزه وغیرقابل شرب بوده وروستاییان برای درمان بیماری پوستی گرگوسفندان ازآن استفاده می کنند لذا آن را چشمه ی گرو می نامند. برسریکی ازاین چشمه ها مقبره ای موسوم به مزارگرووجوددارد. یکی دیگر ازاین چشمه هامقبره ای موسوم به مزارگرو وجوددارد. یکی دیگرازاین چشمه ها به شکل تلخ آب درقسمت مسطح زمین قراردارد. این چشمه درسال 1389 به عنوان دومین اثرطبیعی استان خراسان رضوی بعدازدریاچه ی بزنگان توسط سازمان حفاظت محیط زیست به ثبت رسیده است.

چشمه ی حضرت: 55کیلومتری جنوب مشهد جاده ی نیشابور شهر ملک آباد جاده ی بزوشک . درمرکزروستای ده سرخ کنارتخت (مصلی)امام. این چشمه ازمعجزات حضرت رضا(ع)است. بنابه روایت خواجه اباصلت هروی وشیخ صدوق امام رضا(ع) قبل ازورودبه مشهد هنگام نمازبه این مکان رسیدندوجهت اقامه ی نماز آب خواستندوچون همراهان آب نداشتندبادست مبارک زمین کندندواین چشمه ایجادشد. امروزه مسافران آب آن راشفامی دانند وجهت تبرک به همراه می برند.

چشمه ی الهیک: 25کیلومتری غرب مشهد جاده ی طرقبه روستای گلستان جاده ی ازغد روستای ازغد.

چشمه ی نهل: 35کیلومتری شمال غرب مشهد شاندیز روستای زشک بعدازچشمه قل قلی اواخررودخانه ی بزرگ.

چشمه ی خلج: 4کیلومتری جنوب مشهد انتهای سیدی اوایل جاده ی مغان قبل ازگردنه ها پشت قهوه خانه ی خلج.

چشمه ی کتیبه ی خلج: 7کیلومتری جنوب مشهد انتهای سیدی جاده ی مغان بعدازگردنه ها سمت چپ انتهای بلوارهفت حوض پایین دست رودخانه ی شلگرد کتیبه ی سنگ نوردی خلج.

چشمه پونه: بزرگراه کلانتری جنوب کوهسنگی جاده ی کنارمجتمع فرهنگی آیه ها. این چشمه دریک کیلومتری جاده درست پشت آپارتمان آبادگران (قرمزکلاه)درروستای چشمه پونه در دامنه های کوه پاچنارقرارگرفته است. این چشمه یکی ازنزدیک ترین چشمه ی آب به مشهدمحسوب می شودکه درمقابل آن یک سوی سیمانی به ابعاد3*8متر وجوددارد. باوجودکم بودن دبی آب این چشمه به دلیل نزدیکی به شهرمشهدمردم برای برداشتن آب به آن جا می روند.

چشمه ی نازی آباد: رضاشهر شهرک طالقانی منطقه ای به نام قلعه ی سرهنگ که هم اکنون درمیان ساختمان های جدیدالاحداث قرارگرفته است.

چشمه بیل: بلواروکیل آباد انتهای بلوارهاشمیه بعدازروستای چهارچشمه درمسیرمنتهی به قله زو.

چشمه زکریا: رضاشهر انتهای ذکریا اوایل جاده ی پاچنار سمت چپ جاده درریشه ی کوه.

چشمه ی دیرپیاز: 20 کیلومتری غرب مشهد طرقبه جاده ی کنگ روستای نغندر سمت چپ انتهای دره ی خوش رو نزدیک باغ کردی سمت چپ کف رودخانه قراردارد.

چشمه ی خاتون: 20 کیلومتری جنوب مشهد انتهای سیدی جاده ی مغان بعدازشلگرد روستای پرنواز سه کیلومتر بعدازچنارسوخته درمسیر قنات پرنواز کف بستاررودخانه قراردارد.

چشمه ی سیج: 55کیلومتری شمال مشهد جاده ی کلات جاده ی کارده جاده ی آل روستای سیج.

چشمه ی فرهنگ : 42کیلومتری شمال غرب مشهد شاندیز روستای زشک انتهای رودخانه ی بزرگ 500 متر قبل ازاستخر پرورش ماهی دره ی سمت چپ جاده ی سربالابه طرف خط الراس سمت چپ زیرگردنه ی استقامت بالاسر باغ آقای نشانی چشمه ای بسیارپرآب که ازدوربه خوبی نمایان است.

چشمه ی قل قلی: 35کیلومتری شمال غرب مشهد شاندیز روستای زشک 4 کیلومترخلاف جهت آب سردوآبی رودخانه ی کوچک وبزرگ. درسال های اخیرروی این چشمه پوشانده وبهسازی شده است.

چشمه ی محله بالا: 27 کیلومتری شمال غرب مشهد شاندیز انتهای روستای زشک سمت راست 12کیلومتر روستای محله ی زشک علیا کنارمسجد.

چشمه ی محله ی پایین: 27کیلومتری شمال غرب مشهد شاندیز انتهای روستای زشک سمت راست12کیلومتر محله ی زشک وسطی کنارمسجد.

چشمه ی دهنه ی سکینه منی: 30کیلومتری شمال غرب مشهد شاندیز انتهای روستای زشک سمت راست 12کیلومتر روستای محله ی زشک به طرف استخرکاس اولین دره ی سمت چپ.

چشمه چنار: 40کیلومتری جنوب مشهد جاده ی قدیم نیشابور جاده ی شریف آباد 5کیلومتری شمال روستای بازه حوض کنارکاروان سرا.به چشمه ی بازه حوض نیزمشهوراست. اهالی اعتقاد دارند چشمه چنار نیز هم چون چشمه ی حضرت ازمعجزات حضرت رضا(ع)است.

چشمه ی نوجوز: 31کیلومتری شمال غرب مشهد شاندیز انتهای روستای زشک سمت راست 12کیلومتری روستای زشک به طرف استخرکاس اولین دره ی سمت چپ بعدازچشمه ی دهنه ی سکینه منی.

چشمه ی سعدی: 20کیلومتری غرب مشهد طرقبه به طرف عنبران سمت چپ جاده ی طرقدر14کیلومتری ورودی روستای ده بار به طرف پایین دست رودخانه سمت چپ سه متر بالاترازبستررودخانه درمحلی به نام بازه شیخ.

چشمه ی امره: 26کیلومتری غرب مشهد طرقبه به طرف عنبران سمت چپ جاده ی طرقدر 14کیلومترروستای ده بار 6کیلومتر خلاف جهت آب بعدازسلودر سمت چپ رودخانه هم سطح رودخانه.

چشمه ی پریشان: 27کیلومتری غرب مشهد طرقبه به طرف عنبران سمت چپ جاده ی طرقدر 14کیلومتر روستای ده بار7کیلومتر خلاف جهت آب بعدازسلودر بعدازچشمه ی امره.

چشمه ی میامی: 45کیلومتری شرق مشهد جاده ی سرخس جاده ی سرخس شهررضویه سمت چپ جاده ی میامی روستای میامی حوالی امامزاده یحیی. این یکی ازچشمه های پرآب مشهدمحسوب می شود.

چشمه ی چنارک: 42کیلومتری شرق مشهد جاده ی سرخس شهررضویه سمت چپ جاده ی میامی قبل ازمیامی فرعی سمت چپ بعدازروستای چنارک درمسیر زیارتگاه بی بی هور و بی بی نور قبل از ورودبه ارتفاعات . مقابل آن یک اتاق است.

چشمه ی سرزو: 40کیلومتری شمال شرق مشهد انتهای جاده ی سیمان عبورازداخل کارخانه ی سیمان شرق جاده ی جغری قبل ازروستای جغری سمت راست روستای تبادکان متصل به روستا.

چشمه ی گرگازان: 43کیلومتری شمال شرق مشهد انتهای جاده ی سیمان عبورازداخل کارخانه ی سیمان شرق جاده ی جغری قبل ازروستای جغری سمت راست روستای تبادکان سه کیلومتر به طرف ارتفاعات کمرحسین کرد.

چشمه ی عبدل هی: 44کیلومتری شمال شرق مشهد انتهای جاده ی سیمان عبورازداخل کارخانه ی سیمان شرق جاده ی جغری قبل ازروستای جغری سمت راست روستای تبادکان چهارکیلومتربه طرف ارتفاعات کمرحسین کرد.

چشمه ی عسل: 8کیلومتری شمال غرب مشهد طرقبه جاده ی نغندر بعدازسدچالی دره سمت راست داخل دره ی داغستان حاشیه رودخانه.

چشمه ی علی: 17کیلومتری شمال غرب مشهد طرقبه جاده ی کنگ روستای نغندر بالادست روستا حوالی قلعه کهنه. سرچشمه ی آن شبیه کانال قنات است اماقنات نیست.

چشمه ی قی: 12کیلومتری غرب مشهد طرقبه به طرف عنبران سمت چپ جاده ی طرقدر روستای کلاته آهن . ازآن جاکه بعدازجوشاندن آب چشمه درظرف رسوبات قرمزرنگ باقی می ماند به این نام خوانده شده است.

چشمه ی ماهنسا: 30کیلومتری شمال شرق مشهد میدان عباس پور بلوارحر جاده ی کنویست روستای شرشر جاده ی خاکی ازکنار زیارتگاه خواجه زمان به سمت روستای هندل آباد نزدیک مزاربی بی ماهنسا.

چشمه ی انجیر: 50کیلومتری شمال مشهد جاده ی کلات جاده ی کارده اوایل جاده ی سیج اولین جایی که جاده به رودخانه نزدیک می شودسمت راست اواسط دره ی انجیر سمت راست بالای دره کنارراه مالرو زیرسختون.

چشمه ی دلاک: 20کیلومتری شمال غرب مشهد شاندیز روستای ابرده علیا به طرف زشک انتهای پیچ تند سمت راست باجاده فقط یک متر فاصله دارد.

چشمه ی گوکان: 100کیلومتری شمال غرب مشهد جاده ی کلات جاده ی کارده جاده ی مارشک جاده ی بلغور سمت چپ جاده ی خرکت بعدازروستای خرکت ادامه ی کج دره بعدازچشم اندازقله ی بایزام قلعه سمت راست درمحله ی گوکان.

چشمه ی بایرام قلعه: 100کیلومتری شمال غرب مشهد جاده ی کلات جاده ی کارده جاده ی مارشک جاده ی بلغور قبل ازبلغور سمت چپ جاده ی خرکت بعدازروستای خرکت ادامه ی کج دره سرتیغ سیستان دامنه ی شمالی قله ی بایرام قلعه(قره لکه ی بزرگ). دست نوشته های شکارچی ها از60سال پیش روی دیواره های اطراف چشمه می شود.

چشمه ی کج دره: 90کیلومتری شمال غرب مشهد جاده ی کلات جاده ی کارده جاده ی مارشک جاده ی بلغور قبل ازبلغور سمت چپ جاده ی خرکت بعدازروستای خرکت درمسیرکج دره.

چشمه سلیمان: 20کیلومتری شمال غرب مشهد شاندیز روستای ابرده علیابه طرف زشک بعدازپیچ تندجاده سمت راست.

چشمه ی جمیله: 20کیلومتری شمال غرب مشهد شاندیز روستای ابرده علیا به طرف زشک بعدازپیچ تند بعدازچشمه ی دلاک ها سمت چپ جاده زیرپل.

چشمه ی شاندیزی: 32کیلومتری شمال غرب مشهد شاندیز داخل باغات روستای زشک.

چشمه ی استادعلی: 25کیلومتری غرب مشهد جاده ی طرقبه روستای گلستان جاده ی ازغد روستای ازغد.

چشمه ی خشکه زو: 55کیلومتری شمال غرب مشهد کیلومتر 10 جاده ی سنتو سمت راست به طرف شهرتوس پل کشف رود سمت چپ جاده ی آبقد بعدازروستای انداد به طرف آبقد ابتدای ارتفاعات خشکه زو سمت چپ جاده روی ارتفاعات.

چشمه ی صاحبداری: 26 کیلومتری غرب مشهد جاده ی طرقبه روستای گلستان جاده ی ازغد روستای ازغد.

چشمه ی گیج رو: 27کیلومتری غرب مشهد جاده ی طرقبه روستای گلستان جاده ی ازغد روستای ازغد.

چشمه ی نظرکرده: 27کیلومتری شمال غرب مشهد طرقبه جاده ی نغندر بالاسرروستای کنگ.

چشمه ی جوجه ماریان: 28کیلومتری شمال غرب مشهد کیلومتر 10 جاده ی سنتو به طرف شهر توس پشت آرامگاه فردوسی سه راه وجوددارد راه وسط ده کیلومتر روستای ماریون 3 کیلومتر به طرف روستای آقداش متروکه.

چشمه طلا: 20کیلومتری غرب مشهد طرقبه روستای جاغرق خلاف جهت آب 1500متر بعدازروستای کردینه سمت چپ جاده زیرکوه سیاه. بسیاری ازمردم برای برداشتن آب به این چشمه می آیند.

چشمه ی زرگر: 16کیلومتری غرب مشهد طرقبه روستای جاغرق چهارکیلومتر خلاف جهت آب سمت راست رودخانه . آب این چشمه بهسازی شده وازطریق لوله کشی برای ساکنین روستای جاغرق انتقال می یابد.

چشمه ی تلخ: 31کیلومتری جنوب مشهد انتهای سیدی جاده ی مغان سمت راست روستای مجد درمسیرمالروی مجدبه نیشابور درمحلی به نام کمرجلوگیر.

چشمه ی زنبورگاه: 32کیلومتری جنوب مشهد انتهای سیدی جاده ی مغان سمت راست روستای مجد 5کیلومتر خلاف جهت آب رودخانه آخرآبریز نزدیک سرحد نیشابور. آب این چشمه به حدی سرداست که اهالی می گویندنمیتوانیدبیشترازهفت سنگ را ازداخل آب برداریدزیرادستتان ازسرمابی حس خواهدشد.

چشمه ی النگ دراز: 30کیلومتری جنوب مشهد انتهای سیدی جاده ی مغان سمت راست روستای مجد درمیان ارتفاعات.

چشمه ی کال راست: 32کیلومتری جنوب مشهد انتهای سیدی جاده ی مغان سمت راست روستای مجد درمحلی به نام کال راست.

چشمه ی به تو: 30کیلومتری جنوب مشهد انتهای سیدی جاده ی مغان سمت راست روستای مجددرمحلی به نام کال راست.

چشمه ی بازه پیش خانه: 30کیلومتری جنوب مشهد انتهای سیدی جاده ی مغان سمت راست روستای مجد درمحلی به نام بازه پیش خانه.

چشمه ی کاتا: 63کیلومتری شمال مشهد جاده ی کلات جاده ی کارده جاده ی مارشک ابتدای ورودی روستای مارشک حاشیه ی سمت راست لب جاده.

چشمه ی سفید: 63 کیلومتری شمال مشهد جاده ی کلات جاده ی کارده جاده ی مارشک جاده ی قدیم خرکت بعدازمارشک 50متری حاشیه ی راست جاده به ابعاد 1.5 * 3 مترکه اهالی به آن آق چشمه می گویند.

چشمه ی سیاه: 63 کیلومتری شمال مشهد جاده ی کلات جاده ی کارده جاده ی مارشک 500 متری شرق روستای مارشک داخل باغات.

چشمه ی آب شفا: 70 کیلومتری شمال مشهد جاده ی کلات جاده ی کارده جاده ی مارشک جاده ی خرکت کیلومتر8 حاشیه ی چپ جاده. آب شرب روستای مارشک باانجام بهسازی ولوله کشی ازاین چشمه تامین می گردد.

چشمه ی کمرشکسته: 55 کیلومتری شمال مشهد جاده ی کلات جاده ی کارده دوراهی آل سمت راست روستی سیج.

چشمه ی پیرزن: 74کیلومتری شمال غرب مشهد جاده ی کلات جاده ی کارده جاده ی مارشک جاده ی بلغور بعدازروستای بلغور درمسیرکاروان روی قدیم زوپیرزن سمت چپ خلاف جهت آب حوالی تنگه. آبریزآن به طرف ارتیکن کلات سرازیرمی شود.

چشمه ی جغری: 35کیلومتری شمال شرق مشهد جاده ی سیمان 20کیلومتربعدازکارخانه ی سیمان روستای جغری حاشیه ی سمت راست راه قبل ازورودبه روستا جلوی درزیارتگاه.

چشمه ی پلیان: 40کیلومتری شمال شرق مشهد ال تیمور جاده ی امرغان بعدازروستای احمدآباد روستای هندل آباد 3کیلومتر به طرف کال ماهنسا ودشت پلیان حاشیه ی بستر رودخانه.

چشمه ی مامورآباد: 42کیلومتری شمال شرق مشهد ال تیمور جاده ی امرغان بعدازروستای احمدآباد روستای هندل آباد 5کیلومتر به طرف کال ماهنسا بالاترازچشمه ی پلیان روستای متروکه ی مامورآباد پای کوه.

چشمه ی خواجه مراد: 7کیلومتری جنوب شرق مشهد جاده ی فریمان بعدازآرامستان بهشت رضا(ع)سمت راست جاده مقابل آرامگاه خواجه مراد.درسال های اخیرروی حوض چشمه راپوشانده وآب آن رالوله کشی کرده اند.

چشمه ی مرغزار: 28کیلومتری جنوب غرب مشهد انتهای سیدی جاده ی مغان داخل روستای مغان درفاصله 100متری مدرسه ی ابتدایی مطهری.

چشمه ی باران: 48کیلومتری شمال مشهد جاده یکلات جاده ی کارده روستای معین آباد جاده ی خوش هوا 20کیلومتری دردامنه های کوه سه چیگنه.

چشمه ی کال خرگوش: 8کیلومتری غرب مشهد جاده ی گلستان پشت بندگلستان. آبریز آن به رودخانه ی گلستان حدفاصل بندگلستان تاوکیل آباد می ریزد. این چشمه درحریم اردوگاه امام رضا(ع)قرارگرفته است.

چشمه ی بازه سماق: 30کیلومتری جنوب غرب مشهد انتهای سیدی جاده ی مغان داخل روستای مغان 500 متربعدازپارکینگ سرچشمه سمت چپ جاده. آب این چشمه راتوسط کانال ازبالادست به پایین انتقال داده اند.

چشمه ی مغان: 28کیلومتری جنوب غرب مشهد انتهای سیدی جاده ی مغان داخل روستای مغان پارکینگ سرچشمه درمحلی که بازدیدکنندگان غاراتومبیل های خودراپارک می کنند. به نام سرچشمه نیزمعروف است.

چشمه اولیا: 40کیلومتری شمال مشهد جاده ی کلات جاده ی کارده قبل ازورودی سد سمت چپ جاده ی فرعی 3کیلومتر زواندروخ خلاف جهت آب پانصدمترمانده به دیواره ی سد سمت راست دره.

چشمه ی گرموسار: 40کیلومتری شمال مشهد جاده ی کلات جاده ی کارده عبورازروی تاج سدکارده آن سوی دریاچه 100مترسمت راست بدنه ی سد کناردرختان.

چشمه ی محمدمیرزا: 70کیلومتری جنوب مشهد رباط سفید مجتمع رفاهی امام رضا(ع) جاده ی فرعی سمت چپ یک کیلومتر بعدازآتشکده ی بازه هور.

چشمه ی گیو: 70کیلومتری شمال شرق مشهد جاده ی کلات بعدازقهوه خانه آسیاب قشقه قبل ازتقاطع روستای آبگرم کنارپاسگاه انتظامی سمت راست سه کیلومتر.

چشمه ولی: 60کیلومتری شمال شرق مشهد جاده ی کلات بعدازقله ی دکل سمت راست رودخانه ی قزلق به طرف ارتفاعات سرحدمشهدوکلات.

چشمه ی قل علی: 71کیلومتری شمال مشهد جاده ی کلات قبل ازقله دکل سمت چپ روستای خورعلیا 6کیلومتربه طرف روستای سیج.

چشمه ی پایتخت: 73کیلومتری شمال مشهد جاده ی کلات قبل ازقله ی دکل سمت چپ روستای خورعلیا 8کیلومتر به طرف روستای سیج بعدازچشمه ی قل علی.

چشمه ی نمک خوران: 73کیلومتری شمال مشهد جاده ی کلات قبل ازقله ی دکل سمت چپ روستای خورعلیا 8کیلومتر به طرف روستای سیج بعدازچشمه ی قل علی.

چشمه ی آبگرم خوجه: 90کیلومتری شمال غرب مشهد کیلومتر10 جاده ی سنتو سمت راست به طرف شهرتوس پل کشف رود سمت چپ جاده ی آبقد روستای امرودک خلاف جهت آب رودخانه به طرف دوآبی میرشکار حاشیه ی سمت راست رودخانه کناردرخت سپیدارخوجه. آب این چشمه کمی ولرم است وبین اهالی جنبه ی تقدس دارد.

https://www.hotelghasr.com/Contents.aspx?Module=introducingMashhad&PId=8619

سایردیدنی های طبیعی

قورباغه های سنگی: 15کیلومتری غرب مشهد طرقبه جاده ی نغندر بعدازچالی دره. درحاشیه ی سمت راست جاده به فاصله ی 100مترتندیسی طبیعی به شکل یک قورباغه به اندازه ی باریک کامیون ازجنس مارن دیده می شود. این ساختارطبیعی پس ازمیلیون ها سال فرسایش به طورتصادفی به شکل قورباغه نشسته درآمده وبه تازگی یک تابلوی فلزی برای معرفی آن به بازدیدکنندگان کنارجاده نصب گردیده است.

گلزارکلوخی: 40 کیلومتری شمال غرب مشهد کیلومتر10 جاده ی سنتو سمت راست به طرف شهرتوس پل کشف رود سمت چپ جاده ی آبقد بعدازگوارشک روستای کلوخی. دراردیبهشت ماه درصورتی که بارندگی کافی باشد گل های شقایق منطقه را می پوشاند وهمه جایک دست قرمزگون می شود.

تندیس پیرمرد: 90کیلومتری شمال غرب مشهد کیلومتر10 جاده ی سنتو سمت راست به طرف شهرتوس پل کشف رود سمت چپ جاده ی آبقد بعدازگوارشک روستای امرودک خلاف جهت آب دوآبی گیویه/میرشکار رودخانه ی سمت چپ اوایل زومیرشکار. درحاشیه ی سمت راست رودخانه یک ساختار ژئومورفولوژیک وجوددارد شامل صخرهی بزرگی به شکل نیم تنه ی یک پیرمرد که چشم به انتهای رودخانه به طرف قله ی کمربندان دوخته است.

نقش شترخوابیده: 33کیلومتری شمال مشهد جاده ی کلات جاده ی کارده قبل ازسد راه خاکی سمت چپ 3کیلومترداخل زو اندروخ بالای دیواره ی مقابل غارزمینی پایین ترازخط الراس. یک ساختار طبیعی شبیه شترخوابیده است که روبه سوی دیواره ی اروج دارد.

جنگل ارس گیسمه: 70کیلومتری شمال غرب مشهد کیلومتر 10 جاده ی سنت به طرف شهرتوس پل کشف رود سمت چپ جاده ی آبقد بعدازروستای آبقدومیان مرغ نرسیده به امرودک ارتفاعات سمت راست آبشارگیسمه.

سنگ سیاه: 3کیلومتری جنوب مشهد انتهای سیدی اوایل جاده ی مغان روبروی مجتمع مهمات سازی کاوه 200متری حاشیه ی سمت راست جتده.این ساختار زیبای سنگی جهت تمرین های سنگ نوردی رئل کوبی شده است.

قارچ سنگی: 5کیلومتری شمال غرب مشهد جاده ی طرقبه 300متربعدازپمپ نزین گلستان راه پایین دست تاسیسات پمپاژآب دره ی داغستان. روی ارتفاعات منطقه ی کمرمقبولا یک صخره ی بزرگ گرانیتی شبیه قارچ وجودداردکه ازوسط به دونیم شده است.

دالان سنگی: 50کیلومتری شمال شرق مشهد نرسیده به شاندیزسمت چپ جاده ی روستای خادر. دردیواره ی کوهی ازجنس کنگرومراتونلی به صورت دست کندحفرشده که دوآبریزرابه هم وصل کرده است.

میدان الاغ: 50کیلومتری شمال شرق مشهد جاده ی کلات بعدازقله ی دکل سمت راست انتهای سیاه زو روی ارتفاع زمین همواربزرگی به نام ایشک میدان وجوددارد. روستایی ها به قسمت همواروبی عارضه ی زمین که برای تجمع وانجام برخی امورمناسب باشدمیدان می گویند.

https://www.hotelghasr.com/Contents.aspx?Module=introducingMashhad&PId=8619

اثرطبیعی ملی چشمه ی گراپ

38کیلومتری جنوب شرق مشهد.این منطقه باتوپوگرافی تپه ماهوری وبه وسعت 1688 هکتاردرسالبه عنوان دومین اثرطبیعی ملی استان خراسان رضوی بعدازدریاچه ی بزنگان توسط سازمان حفاظت محیط زیست به ثبت رسیده است.این اثردرمجاورت شهرملک آباد سه کیلومتری روستای باغچه به طرف بن بست درفاصله ی 300متری جاده قراردارد.

اثرطبیعی قلل بینالود: 40کیلومتری شمال غرب مشهد . این منطقه باتوپولوژی کوهستانی وبه وسعت 7694هکتار درسال 1389 به عنوان سومین اثرطبیعی ملی بعدازدریاچه ی بزنگان وچشمه ی گراپ دراستان خراسان رضوی به ثبت رسیده است. این اثرمجموعه ی قلل بینالود رادربرمیگیردوشامل بلندترین ارتفاعات استان خراسان رضوی بوده وبه عنوان یکی از شاخصه های طبیعی درسطح ملی وبین المللی مطرح است. مسیردسترسی : انتهای بلواروکیل آباد جاده ی شاندیز روستای زشک خلاف جهت آب انتهای رودخانه ی بزرگ. شامل کلیه ی ارتفاعات بالای 280متررشته کوه بینالود می شود بخشی ازاین ارتفاعات درحوزه ی شهرستان طرقبه شاندیز قرارگرفته وبخش دیگرآن درشهرستان نیشابورواقع شده است.

منطقه ی حفاظت شده بینالود: 40کیلومتری شمال غرب مشهد.این منطقه باتوپوگرافی کوهستانی وبه وسعت 67406 هکتار درسال 1389 تحت پوشش درآمده ودرحوزه ی شهرستان های شاندیزونیشابوروچناران واقع شده است. اثرطبیعی ملی قلل نیزدراین منطقه قراردارد. مسیردسترسی: انتهای بلواروکیل آباد جاده ی شاندیز روستای زشک خلاف جهت آب انتهای رودخانه بزرگ. ازطریق گردنه ی استقامت می توان بااتومبیل به ارتفاع 2800متری دست یافت وبخش وسیعی ازاین منطقه رانظاره کرد.

منطقه ی حفاظت شده ی تخت سلطان: 90کیلومتری جنوب شرق مشهد.این منطقه باتوپوگرافی دشتی وتپه ماهوری وبه مساحت 18990هکتار درسال 1389 تحت پوشش قرارگرفته ودرحوزه ی شهرستا نهای مشهدوسرخس واقع شده است. رودخانه کشف رودازشمال آن عبورمیکندونزدیکترین شهر به آن با20 کیلومتر فاصله مزدوران است. این منطقه درجنوب ایستگاه راه آهن مختوم قلی قرارگرفته وروستاهای اطراف آن عبارتنداز: بغبغو-چشمه قوچی-کلاته عبدل-پسخوری-گاوبرج. ازطریق جاده ی سرخس وراه آهن سرخس درسرحدورودبه شهرستان سرخس درناحیه ی ایستگاه مختوم قلی می توان ازاین منطقه بازدیدکرد.

منبع : مشهد و دیدنی های شاندیز و طرقبه

https://www.hotelghasr.com/Contents.aspx?Module=introducingMashhad&PId=8619