شما در پایان تیرماه سال ۱۳۸۸ به همراه تعدادی از فضلای حوزه علمیه قم، با حضرت آیت‌الله خامنه‌ای دیدار داشتید به عنوان مقدمه گفت‌وگو توضیح دهید چرا این دیدارانجام شد؟
رهبر معظم انقلاب از طرق مختلف با حوزه در ارتباط دو طرفه هستند. گاه این ارتباط‌ها با واسطه و گاه بی‌واسطه است. یکی از روحانیونی که در این زمینه بسیار فعال هستند جناب آقای مروی {معاون امور حوزوی دفتر رهبری} است. ایشان در طول سال و به‌طور مستمر با مراجع، علما و فضلای حوزه دیدار و جلسه دارند و ضمن رصد تحولات در موضوعات مبتلابه جامعه و نظام و حوزه با آنها رایزنی و مشورت می‌کنند و مسائل را به رهبر معظم انقلاب و یا دفتر ایشان منتقل می‌کنند.
جمعی که در آن تاریخ خدمت رهبر انقلاب رسیدند، بخشی از فضلای حوزه بودند که در ایام انتخابات ۸۸ و بعد از حوادث پیرامون آن، در درون حوزه به صوَری احساس مسئولیت می‌کردند و به دنبال نوعی راهکار برای حل مسائل بودند، بعضاً دیدارهایی را با برخی از مراجع ترتیب داده بودند؛ آن روزها حوزه بسیار محل آمد و شد گروه‌های مختلف بود و خیلی از مسائل داشت رقم می‌خورد. هر کس احساس می‌کرد که نقشی را باید ایفا کند و نمی‌شد ساکت و منتظر ماند. برخی از این دوستان از طریق نوشتن نامه خطاب به آقا و برخی از طریق آقای مروی و حتی مواردی از طریق دفتر، نظرات خود را در مورد مسائل پیش‌آمده مطرح کرده بودند. در این گفت‌وگوها و در آن نامه‌ها بعضا تقاضای دیداری خدمت ایشان هم مطرح شده بود و این دیدار در پایان تیر ماه سال ۸۸ انجام شد.

فضای جلسه چگونه بود؟
در آن نشست، فضا کاملاً یک فضای طلبگی بود؛ یعنی بحث مثل محیط‌هایی که طلبه‌ها سرِ ‌درس و بحث گفت‌وگو می‌کنند با حفظ احترام و شئونی که وجود داشت. اصولاً جلسه، جلسه رسمی‌ای نبود. دوستان بعضاً هرچه به ذهنشان می‌رسید بیان می‌کردند. فضای گفت‌وگو بود؛ یعنی هیچ کدام از دوستان احساس‌شان این نبود که دارند یک کار رسمی می‌کنند؛ آمده بودند تا تحلیل خودشان را عرضه بکنند و بشنوند و بگویند؛ یعنی باز تحلیلشان نسبت به آنچه که از حضرت آقا می‌شنوند را هم بگویند.

برگزاری جلسه به این شیوه، نظر فضلا بود؟
دو طرفه بود؛ یعنی هرچند این شیوه مورد نظر ما بود اما عامل تحقق گفت‌وگو، حضرت آیت‌الله خامنه‌ای بودند. استقبال ایشان از این گفت‌وگو هم بسیار مناسب و خوب بود؛ یعنی دامن زد به اینکه بحث به همین ترتیب تا آخر ادامه پیدا بکند. ایشان دو نکته را بیان کردند که جلسه را از یک جلسه رسمی خارج و به جلسه استاد و شاگردی تبدیل کرد: نکته اول ایشان این بود که ما همیشه در حوزه پُز شما را می‌دهیم و به تلاش‌های شما در جهت تعالی روزافزون نقش و جایگاه و کارکرد حوزه امیدواریم و هر نوع حمایتی از آن می‌کنیم. بر همین اساس نکته دومی که نقل به مضمون بر آن تاکید فرمودند این بود که هرچه می‌خواهد دل تنگتان بگویید.
جلسه در سه مقطع و سه بخش تقسیم می‌شد: بخش اول، تحلیل‌ها و پرسش‌هایی بود که دوستان مطرح کردند، بخش دوم، پاسخی بود که آقا نسبت به مباحث مطروحه دادند و علاوه بر آن به منشاء مسائل پیش‌آمده پرداختند؛ و در بخش سوم هر کدام از دوستان دو مرتبه بر اساس پاسخی که ایشان دادند، اظهار نظر کردند.

محورها یا مسائلی که مدنظر دوستان بود ـ اعم از اینکه تحلیل داشتند، یا شبهه و ابهام و پرسش ـ چه بود؟
مطلب نخست این بود که آیا ایشان در این انتخاباتی که واقع شده به دنبال یک جراحی و حذف جمعی هستند و یا اینکه یک رویکرد دیگری وجود دارد؟ البته نظر دوستان این بود که اگر این‌طور چیزی هست گفت‌وگو دارند و قاعدتاً آنچنان که از رهبری حضرت امام (رضوان‌اللّه‌تعالی) سابقه‌ای وجود دارد و از پیشینه‌ای که در فعالیت‌های خود حضرت آقا بویژه در دوران اصلاحات هست، نه این چنین بوده و نه چنین توقعی می‌رود؛ و لذا واقعاً پرسش و ابهام بود. ابهام نه برای خود عزیزانی که آنجا بودند. این ابهامی بود که بعضا در سطح جامعه هم مطرح می‌شد و سؤالی بود که نیاز داشت پاسخش از خود رهبر معظم انقلاب شنیده بشود و ببینیم که چه رویکردی وجود دارد.
محور دوم این بود که به نظر دوستان برخی از مواضع و رفتارهای صورت گرفته در دولت آقای احمدی‌نژاد یک نوع اختلال در مناسبات بین رهبری با جمعی از مراجع و بزرگان حوزه به وجود آورده است.
مسئله دیگری که اشاره شد، حضور یک جریان بی‌منطق است که خیلی مواضع تند می‌گیرد و برخوردهای خشنی انجام می‌دهد که عملاً به سوی حذف برخی‌ها پیش می‌روند؛ یعنی توقع دارند که یک برخورد حذفی و جراحی‌ای نسبت به همه افرادی باشد که به نحوی در انتخابات ۸۸ به کاندیداهای غیرمنتخب رأی دادند یا در یک مسیر متفاوتی بودند و این برخوردهای نادرست گاه نسبت به شخصیت‌های حوزوی دارد انجام می‌شود.

درباره برخی رخدادهای نادرست و تشنجات بوجود آمده پس از انتخابات مانند مجتمع سبحان و کهریزک و درگیری‌های خیابانی هم گفت‌وگویی صورت گرفت؟
بله. البته پیامدهای اجتماعی این حوادث غیرقابل دفاع و چگونگی مدیریت مسائل مرتبط با انتخابات مدنظر دوستان بود. چون آنچه که اثر اجتماعی دارد متن خود واقعه به تنهایی نیست. این فضایی است که ایجاد می‌شود و برداشتی است که جامعه از این مسأله می‌کند؛ از اصل تقلب که در جامعه داشت القاء می‌شد، تا این حوادثی که بعد اتفاق افتاده بود و عملکرد صداوسیما نسبت به این امر که احیاناً خوب مدیریت نمی‌شد و یا عملکرد نیروی انتظامی که باز ذهنیت جامعه را نسبت به حادثه‌ای که داشت اتفاق می‌افتاد بیشتر مشوش می‌کرد.

به ادعای تقلب اشاره کردید که بنیان شروع فتنه پس از انتخابات بر آن نهاده شد. چه مباحثی از سوی فضلا درباره ادعای تقلب مطرح شد؟
تقریباً این در ذهن دوستان کاملاً مسلّم بود که در انتخابات، تقلبی انجام نشده. به همین دلیل، عمدتا مسائل پیرامون انتخابات در جلسه مطرح شد و اتفاقاً این آقا بودند که بعد بحث را متوجه اصل مسأله انتخابات کردند و راجع به آن هم صحبت‌هایی مطرح کردند؛ یعنی ایشان در پاسخگویی ضمن اینکه نسبت به آن چند محور پاسخ گفتند، تحلیل خودشان را نسبت به مسائل اصلی و فرعی انتخابات بیان کردند.

یعنی شما و دیگر فضلای قم چون ادعای تقلب را نادرست می‌دانستید در این جلسه به آن نپرداختید.
 بله.

بازگردیم به جلسه با رهبر معظم انقلاب. پاسخ‌های ایشان به مسائل مطرح شده چه بود؟
در مورد رابطه با مراجع، حضرت آقا به انواع ارتباطاتی که با مراجع دارند و آمد و شدهایی که وجود دارد و حتی روابط خصوصی و گرمی که با آنها دارند اشاره کردند و گفتند من نمی‌پذیرم که در این ارتباط مشکلی به وجود آمده باشد.

درباره ادعای جراحی بخشی از نیروهای سیاسی و در نتیجه محدود شدن چتر رهبری چه نکاتی بیان کردند؟
ایشان نسبت به این مسأله خیلی صریح و شفاف نظرات‌شان را بیان کردند، البته توقع دوستان هم همین بود. ایشان نسبت به این مباحث وارد گفت‌وگو شدند و توضیح دادند که رویکرد و عملکرد‌شان درگذشته چه‌طور بوده و الان هم چتر رهبری برای همه نیروهای انقلاب فراگیر است. البته اشاره کردند که در خصوص انقلاب و نظام با هیچ کس رودربایستی ندارند و اگر عده‌ای در برابر نظام اسلامی و مصالح مردم بایستند آنها هستند که خواسته یا ناخواسته خودشان را از زیر چتر رهبری خارج کرده‌اند.

چه مصادیقی از گذشته بیان کردند؟
 اشاره کردند بعد از رحلت امام و در آغاز دوران رهبری‌شان، یکی از پرچمداران یکی از دو جریان سیاسی فعال در کشور (به تعبیر آن روزها جناح راست) به نزد ایشان می‌روند و ضمن معرفی افرادی برای مسئولیت‌های مختلف در دفتر رهبری، اعلام آمادگی می‌کنند که خودشان هم به عنوان مسئول دفتر رهبری فعال شوند. آقا ادامه دادند که من موافقت نکردم. منظورشان این بود که می‌خواستند دفتر رهبری تعلق به یک جناح خاصی نداشته باشد و اشاره کردند به افرادی که برای اداره دفتر انتخاب کرده بودند. گفتند: اینها در جناح‌بندی‌های موجود، علقه خاصی نداشته و یا جامعه اینها را منتسب به یک جناح خاص نمی‌شناخت.
باز اشاره کردند به کار دیگری که انجام شد و فرمودند کسانی را که به عنوان جناح و جریان چپ شناخته می‌شدند ـ برای مثال از آقای موسوی خوئینی‌ها نام بردند ـ به عنوان مشاور انتخاب‌شان کردند و امکانات در اختیارشان گذاشتند. حتی وقتی آقای خوئینی‌ها نظر رهبری درباره برخی افرادی که قرار بود با وی کار کنند را می‌پرسند، آقا به ایشان گفتند: هر کسی را شما خواستید بیاورید. البته اضافه کردند که وی چند سالی هم آمد و بعد نیامد.

این جناح در آن شرایط بیشترین حملات را به آقای هاشمی رفسنجانی و دولت وی داشتند و از هیچ مخالفتی خودداری نمی‌کردند. در حالی که رهبر انقلاب از دولت آقای هاشمی حمایت می‌کردند؛ یعنی به رغم اینکه مواضع آنها را قبول نداشتند اما از حضور و فعالیت‌شان پشتیبانی می‌کردند.
اتفاقا موارد مشخصی را هم در این خصوص بیان کردند از جمله اینکه در اوایل دوران رهبری‌شان دو روزنامه سلام و جهان اسلام متعلق به جریان به اصطلاح چپ و منتقد و معترض سیاست‌ها و عملکرد دولت آقای هاشمی بودند و برخی‌ها بدنبال آن بودند تا با توصیه رهبری به مسئولان قضایی، این دو روزنامه تعطیل شود که ایشان با آن مخالفت کرده‌اند. به مورد دیگری هم اشاره کردند که مربوط به دوران وزارت ارشاد آقای خاتمی بود.

در دولت اول آقای هاشمی؟
همان موقعی که گرایش‌های اقتصادی باز آقای هاشمی مشخص شده بود. رهبر انقلاب برای ما نقل کردند که روزی به آقای خاتمی گفته‌اند: حضور جریان سیاسی شما را لازم می‌دانم. من حضور دو جریان معتقد به انقلاب با سلایق مختلف سیاسی و اجتماعی را برای نظام لازم و مفید می‌دانم. همچنین ارتباطاتی را که با مجمع روحانیون داشته‌اند یادآوری کردند و اینکه از ابتدای رهبری‌شان به مجمع روحانیون کمک مالی می‌کرده‌اند.

جمع‌بندی شما از این بخش چیست؟
خلاصه بیانشان این بود که از ناحیه رهبری این مراقبت وجود داشته است و بنا بر این نبوده و نیست و در عمل هم این‌گونه نشده که رهبری چتر حمایتی‌اش را نسبت به جریان‌های در خط انقلاب و مردم پوشش ندهد. صحبت‌شان این بود که از ناحیه ما دعوت و تلاش بوده اگر یک عده خودشان فاصله می‌گیرند از حوزه رهبری، دیگر برعهده ما نیست.
نکته دیگر این بود که تاکید داشتند چه در دوران امام و چه در دوران پس از امام، رویکرد و عملکرد رهبری به هیچ وجه مبنی بر جراحی و حذف افراد و گروه‌ها نبوده و نخواهد بود. منتهی همه در معرض امتحان قرار داشته و دارند. متاسفانه عده‌ای در دوره امام و جمعی هم در دوره پس از امام با مواضع و عملکردشان، خودشان را از صف انقلاب جدا کردند و دچار ریزش شدند.

در مورد برخوردهای حذفیِ دیگران چه موضعی داشتند؟
ایشان برخوردهای غیرمنطقی و بعضاً توهین‌آمیزی را که از ناحیه نیروهای غیررسمی و به هر عنوان و بهانه‌ای انجام می‌شد را نامرتبط با رهبری دانستند و صراحتاً آنها را نفی و مخالفت خود را بیان کردند. حتی وقتی یکی از دوستان گفتند که این رفتارهای نادرست دارد به جریان روشنفکری حوزوی آسیب می‌زند، آقا ضمن بیان این که من هر حمایتی را برای تحول در حوزه انجام می‌دهم به صراحت فرمودند: من اجازه نمی‌دهم جریان روشتفکری در حوزه آسیب ببیند و یا منزوی شود و هر اقدامی که لازم باشد برای تقویت شما انجام می‌دهم.

درباره درگیری‌های خیابانی و یا حوادثی مثل کهریزک چه گفتند؟
اولا حوادثی مثل کوی سبحان و کهریزک و... را تاسف‌بار و غیرقابل دفاع دانستند و مثلا راجع به کهریزک به پیگیری‌هایی که خودشان کرده بودند و دستوراتی که داده بودند اشاره کردند. ثانیا بیان کردند وقتی در کف خیابان دارد حوادثی اتفاق می‌افتد، همه نمی‌توانند در لحظه برای بهترین نوعی که می‌شود عمل کرد، تصمیم بگیرند. خطاها و اشتباه‌های هم وجود دارد. آنچنان نیست که کارهایی که شده قابل دفاع باشد. از سوی دیگر اشاره به این مطلب هم کردند که حضرت امام خیلی از مواقع نسبت به شکایت از عملکرد مسئولان می‌فرمودند که اداره کردن خیلی سخت است. یعنی کسی که در متن واقعه دارد کار می‌کند، کار خیلی دشوار است. نمی‌شود کاری بدون نقص درآورد مخصوصاً وقتی که رقیبی دارد خیلی فعال عمل می‌کند.
افزوده‌ای که ایشان بر تحلیل دوستان داشتند این بود که آنچه در متن حوادث داشت اتفاق می‌افتاد فقط بازیگران آشکار نبودند که این حوادث را رقم می‌زدند بلکه مرکزی به عنوان سازماندهی وجود داشت که در مقابل چارچوب‌های جمهوری اسلامی و نظام فعالانه عمل می‌کرد؛ یعنی در صحنه‌ای که رقیب معاند با نظام اسلامی به‌صورت سازمان‌یافته دارد هوشمندانه بحران‌سازی می‌کند، مدیریت بحران هیچ موقع خالی از خطا نیست و باید به‌صورت جامع همه جوانب دیده بشود و به تناسب آن با خطاها و کاستی‌ها برخورد شود.

ظاهراً عده‌ای توقع‌شان قبل از انتخابات سال ۱۳۸۸ این بود که آقا از یک فرد دیگر به عنوان کاندیدا که به لحاظ گفتمانی محاسن رئیس‌جمهور را می‌داشت و به لحاظ عملکردی معایب وی را نمی‌داشت حمایت می‌کردند تا رئیس‌جمهور شود.
 در جلسه هم یکی از دوستان این مساله را مطرح کرد که اگر از قبل روی یک فردی به عنوان کاندیدا کار می‌شد که متوازن‌تر حرکت بکند و تشنج‌آفرینی نکند کار به اینجا کشیده نمی‌شد.

پاسخ آقا چه بود؟
اولاً گفتند خب این کار را باید شماها می‌کردید، چرا نکردید؟ ثانیاً گفتند اما اینکه توقع داشته باشید رهبری این کار را بکند، من هرگز این کار را نمی‌کنم. مقصودشان این بود که هیچگاه رهبری تلاش نمی‌کند تا از قبل یک مهندسی‌ای نسبت به انتخابات بشود.

مهندسی انتخابات در یک مشارکت حداقلی، امکان‌پذیرتر است تا مشارکت حداکثری.
رهبر معظم انقلاب در بخشی از بیاناتشان که استدلال می‌کردند رویکرد و رویه‌شان تغییری نکرده بر این مطلب تاکید داشتند که من (رهبری) نه تنها در این انتخابات بلکه در گذشته هم معتقد و مُصر بر مشارکت حداکثری مردم در امور از جمله مشارکت حداکثری در انتخابات بودم. ایشان استناد کردند به اختلاف دیدگاهی که بر سر این قبیل موارد با برخی از آقایان داشته‌اند و در جلسات متعدد روی آن بحث کرده‌اند. برای مثال اشاره کردند ظاهراً به دوره دوم انتخاب آقای خاتمی و گفتند: من مثل سابق، اعتقادم این بود که باید مشارکت بالا باشد و بر آن اصرار داشتم. اما برخی از آقایان همیشه با آن مخالف بودند و معتقد بودند که لازم نیست مشارکت مردم در انتخابات بالا باشد؛ اگر ده دوازده میلیون هم شرکت کنند رئیس‌جمهور مورد نظر ما انتخاب می‌شود.

با توضیحاتی که تا اینجا دادید مشخص شد شما بر مسائل قبل و بعد از انتخابات متمرکز شده بودید.
بله. اما رهبر انقلاب اشاره کردند که مسأله اساسی در انتخابات اتهام تقلب و کشاندن مردم به خیابان‌ها برای مقابله با نظام به جای پیگیری ادعای خود از طریق قانون و مجاری قانونی بود. در واقع ایشان خواستند بگویند که اگر شما می‌خواهید آن چیزی را که دارد رخ می‌‌دهد، تحلیل کنید، باید ببینید که چرا این حادثه واقع شد؛ یعنی این هم باید در مرکز تحلیل شما باشد. شما فقط در این مساله که نظر بخشی از افکار عمومی جامعه چیست متوقف نشوید؛ زیرا نزاع بر سر مسأله مهم‌تری است. آقا در تبیین نظرشان سیر مسائل و برخی اقدامات انجام شده از ناحیه ایشان و دفترشان را بازگو کردند که برخی از آنها را به‌طور خلاصه توضیح خواهم داد. به گفته ایشان مشکل از آنجا آغاز شد که آقای موسوی حتی قبل از برگزاری انتخابات خود را پیروز انتخابات معرفی کردند. در روز انتخابات هم قبل از اینکه انتخابات تمام بشود، آقای موسوی اعلان کرد که پیروز قطعی انتخابات است. فردای آن روز هم دیدیم که ادعا کردند تقلب شده و باید انتخابات ابطال بشود.

چرا ابطال؟
پرسش مهم آقا هم این بود که اگر این افراد معتقد بودند آراء جابجا و در انتخابات تقلب شده، ولی چرا شعار ابطال انتخابات را دادند؟ چرا دنبال بازشماری آراء نیامدند؟ یعنی از تقلب نرفتند به سراغ اینکه باید صندوق‌ها بازبینی بشود، بلکه رفتند سراغ اینکه آراء ابطال بشود و وقتی دیدند رهبری زیر بار حرف زور ابطال نمی‌رود رفراندوم را مطرح کردند.

گفته می‌شود ایشان برای بازگرداندن آقای موسوی به تمکین در برابر قانون و نیافتادن در دام مقابله با نظام اقداماتی را انجام داده‌اند. آیا اشاره‌ای به آنها داشتند؟
نقل کردند فردای روز انتخابات که آقای موسوی اطلاعیه‌ای مبنی بر تقلب را داده بود، ما پیغامی را برای وی فرستادیم با این مضمون که شما چرا تقلب را مطرح کردید؟ چکار می‌خواهید بکنید؟ اگر معتقد به تقلب هستید راهکار قانونی دارد و آن بازشماری است و این راه هموار بود.

از قول آقای موسوی در محافل سیاسی ادعا شده که من مساله ابطال انتخابات را در جلسه‌ای با حضور آقای هاشمی و آقای خاتمی و... مطرح کردم و آنها هم با ابطال موافقند.
این نقل قول ظاهراً به گوش رهبری هم رسیده و ایشان هم به آن واکنش نشان داده‌اند. خودشان در این جلسه نقل کردند من این ادعا را دنبال کردم. از طریق واسطه‌ای از آقای هاشمی سوال کردم آیا چنین چیزی صحت دارد؟ آقای هاشمی گفته بود آقای موسوی در جلسه مورد اشاره بحث ابطال را مطرح کرد ولی من با آن مخالفت کردم.

درباره آقای خاتمی چه؟
فرمودند از آقای خاتمی هم توسط فردی پرسیده شد ولی او هم پاسخ داده بود که با نظر آقای موسوی مخالفت کرده است.

روز یکشنبه ۲۴ خرداد هم آقای موسوی با رهبر انقلاب دیدار کرد.
آقا گفتند: در این دیدار آقای موسوی بحث تقلب و ابطال را مطرح کرد و من تاکید کردم: آقای موسوی شما عقلت را دست بچه‌ها نده. ابطال یعنی چه؟ چرا انتخابات با این عظمت را باید ابطال کرد؟ ادعاهایتان را از مسیر قانونی دنبال کنید و اگر مشخص شد تقلب یا تضییع حقی شده، من از استیفای حق شما دفاع خواهم کرد اما به او تاکید کردم طرح ابطال انتخابات بی‌معناست و من زیر بار آن نمی‌روم.

آقای موسوی قبول کرده بود از طریق قانونی ادعایش را پیگیری کند؟
ظاهراً بله. آقای موسوی پذیرفت که از مسیر قانونی ادعایش را پیگیری کند اما بعد که رفتند، دومرتبه مردم را برای فردا (دوشنبه) به تظاهرات فرا خواندند و به این که مسائل از طریق قانونی پیش برود تمکین نکردند.
همچنین آقا در خصوص دعوت مردم به شورش، به بخش دیگری از مصاحبه روز قبل از انتخابات آقای موسوی با مجله امریکایی تایم اشاره کردند: وقتی خبرنگار از وی می‌پرسد با اختیارات کمی که رئیس‌جمهور در برابر رهبری دارد چکار می‌خواهید بکنید؟ آقای موسوی می‌گوید: حضور مردم در خیابان مسائل را حل می‌کند.

حضرت آیت‌الله خامنه‌ای بارها درباره دلایل ناموجه و غیرقانونی بودن ابطال انتخابات در مجامع عمومی توضیح داده‌اند. آیا در این خصوص مطلبی برای بازگویی دارید؟
از جمله مواردی که ایشان بیان کردند این بود که ما در دوره‌های قبل هم در برابر ابطال انتخابات ایستادیم و این کار را نکردیم. اشاره کردند به انتخابات مجلس ششم در تهران. در آن مورد، شورای نگهبان حکم به ابطال داد و به لحاظ قانونی هم در حیطه مسئولیت و شأن شورای نگهبان بود که این کار را بکند. اما رهبر انقلاب تصریح کردند که جلوی این کار ایستادم و اجازه ندادم انتخابات مجلس ششم در تهران باطل شود، به رغم اینکه وجود تخلف محرز بود.
در مورد انتخابات دوم خرداد هم رهبری در جلسه ۲۶ خرداد ۱۳۸۸ با نمایندگان ستادهای کاندیداها اشاره کرده بودند که فردای دوم خرداد و انتخاب آقای خاتمی یکی از مسئولان دولتی پیش من آمد و گفت که انتخابات باید ابطال شود و من آنچنان با او برخورد کردم که انتظار نداشت.

یعنی رهبری با ابطال مخالفت کرده‌اند، صرف نظر از نتیجه...
بله صرف نظر از نتیجه‌ای که وجود دارد؛ چون در این دو انتخابات اصلاح‌طلبان رای آورده بودند. ایشان تاکید کردند نه تنها زیر بار ابطال انتخابات نرفته و نخواهند رفت حتی تاخیر در برگزاری انتخابات مجلس هفتم را هم که عده‌ای دنبال آن بودند نپذیرفتند؛ زیرا یک آسیب جدی به کشور و ایجاد بحران برای مردم و نظام است. همان‌طور که سیره امام هم نسبت به این مسأله این‌گونه بوده است. یعنی اصل انتخابات آنچنان اصل مهمی است که حریم آن نباید به این سرعت و با بهانه‌های واهی و غیرقانونی و یا با اردوکشی خیابانی مخدوش شود.
ایشان گفتند اگر انتخابات باطل شود، باید ده بیست روز دیگر مجددا برگزار شود. چه کسی باید انتخابات را برگزار کند؟ وزارت کشور و شورای نگهبان. خب آقایان می‌گویند به این دو تا که اعتماد نداریم، پس باید عوض شوند. وزیر کشور به مجلس معرفی شود، رآی بیاورد یا نیاورد. و سپس رئیس ستاد انتخابات و دیگر عناصر اصلی هم باید عوض شوند. از طرف دیگر اعضای شورای نگهبان هم باید عوض شوند. یعنی پنج شش ماه کشور تعطیل و دچار بحران شود.
به بیان رهبری، مسأله اصلی این بود که این افراد نمی‌خواستند تسلیم قانون شوند و فکر می‌کردند که می‌توانند با کشاندن مردم به خیابان‌ها، نظام را تسلیم خواست غیرقانونی و غیرمنطقی و بحران‌آفرین خود کنند. والا اگر اینها در چهارچوب قانون عمل می‌کردند، راه باز بود. همچنان که به گفته آقا: من به خودشان و نمایندگان‌شان و افراد بسیاری که خیرخواهانه برای حل و فصل مسائل، در ارتباط با این آقایان بودند گفتم درباره هر صندوقی که شکایت دارند بازشماری انجام شود. حتی موافقت کردم به شکل تصادفی تعدادی از همه صندوق‌ها بازشماری شود و اگر تغییری ایجاد شد، تعداد بیشتری از صندوق‌ها را ادامه دهند و برای این کار از شورای نگهبان خواستم زمان را برای بررسی زیاد کنند. البته آنها تن به بازشماری صندوق‌ها ندادند ولی این کار هم انجام شد و نتیجه بازشماری با آنچه اعلام شده بود، مغایرتی نداشت. به اعتقاد آقا معلوم بود دیگرانی هستند که پخت و پز می‌کنند و این افراد را اداره می‌کنند.

حضرت آیت‌الله خامنه‌ای در پیامی به بیست و ششمین اجلاس سراسری نماز، با تأکید بر لزوم بکارگیری همه‌ی امکانات برای دعوت به نماز، افزودند: برگزارکنندگان این گردهمایی سالیانه، این توفیق بزرگ الهی را قدر بدانند و با پافشاری بر این خط مستقیم، بدانند که خدا با صابران و استقامت‌ورزان است.

بسم الله الرحمن الرحیم

دعوت به نماز، دعوت به زیباترین جلوه‌های زندگی است، زیرا نماز، فصلی از زندگی است که در آن انسان در برابر آفریننده و دارنده‌ی همه‌ی نیکیها و زیبائیها، به عرض نیازی عاشقانه میپردازد و بر عیار زیبائی و نیکی روان و دل خویش می‌افزاید. این حجم عظیم و زبان مؤثرِ توصیه به ذکر و نماز در قرآن و حدیث، نشانه‌ی همین ویژگی در دعوت به نماز است. بندگان صالح و نیکوکار خداوند باید این را درسی برای خود بدانند و به نماز دعوت کنند. مسئولان مؤمن در نظام اسلامی باید امکانات گسترده‌ی خود را در خدمت این دعوت بگذارند. روحانی، معلّم، مربّی، مدیر و مسئول در همه جا مخاطبان و دائره‌ی نفوذ خود را به این سو بکشانند و از آنان دعوت‌کننده به خدا و نماز بسازند.
شما برگزارکنندگان این گردهمایی سالیانه بویژه عالم مجاهد و با اخلاص حجة‌الاسلام آقای قرائتی، این توفیق بزرگ الهی را قدر بدانید و بر این خط مستقیم پای بفشارید و بدانید -و می‌دانید- که خدا با صابران و استقامت‌ورزان است.

«من بارها بازداشت شدم. مرا شش مرتبه بازداشت کردند؛ یک بار هم زندان بردند، یک بار هم تبعید شدم. مجموعاً این دورانها نزدیک به سه سال طول کشیده است. دوره زندگی ما در آن زمانها، برای ایرانیها دوران بسیار بدی بود.» ۱۳۷۶/۱۱/۱۴
 
یاران انقلاب
نسل یاران انقلاب، که حالا بقیة‌السلف آنها، آیت‌الله سیدعلی خامنه‌ای، رهبریِ انقلاب را برعهده دارند، نسلی "مبارز" بود. مبارزه برای نسلهای بعد، تصویری است ذهنی و برای این قوم نوعی از "زندگی" به شمار می‌آمد. نوعی از زیست اجتماعی و نه ژست سیاسی، که باید برای آن از همه آرزوهای خود می‌گذشتند[۱] و در راه آینده‌ای متعالی همه چیز را فدا می‌کردند. سالهای قبل از انقلاب مشحون از واژگانی بود مثل ساواک، تعقیب، شکنجه و بازداشت.
زندانِ سیاسی سالهای قبل از انقلاب، نه محلی برای اجتماع و تنبه مشتی مخالف سیاسی که محل اقامت میزبانانی بود، درس‌آموخته‌ی تخصص‌های آمریکایی و اسرائیلی[۲]- که در یک «دستگاه جهنمی»، "مبارزه را سخت کنند" که گاهی هم سخت می‌شد واقعا: «آن‌قدر از این داعیه‌داران و خیلی از کسانی که تحلیلهای مارکسیستی و روشنفکری و ادّعا و حرف داشتند، وقتی آن زندانها را دیدند و شکنجه‌هایش را حتّی بسیاری ندیدند، بلکه فقط شنیدند، از وسط راه برگشتند و خودشان را تسلیم کردند!»[۳] زندگی مبارزاتی آیت‌الله خامنه‌ای اما، نمودار یکی از پرماجراترین زندگی‌نامه‌های آن عصر است. مردان مبارزی که زندان، ممنوع‌السفری[۴]، دوری از خانواده، ترسِ اعضای خانواده، شکنجه کشیدن، شکنجه‌ی دیگران را دیدن، تبعید و حتی هراس از گام برداشتن بر سنگفرش خیابانها[۵] را بازیچه‌ی همت‌های بلندشان قرار داده بودند.

مأموریت از جانب خدا
نخستین دستگیری آیت‌الله خامنه‌ای به زمانی باز می‌گردد که...

|یادداشتی از دکتر سعدالله زارعی، استاد دانشگاه و کارشناس مسائل سیاسی و بین‌المللی درباره‌ی اعلام قدس بعنوان پایتخت رژیم صهیونیستی|

اقدام روز چهارشنبه دونالد ترامپ در اعلام انتقال سفارت آمریکا از تل‌آویو به بیت المقدس که در واقع اعلام قدس به عنوان پایتخت رژیم اسرائیل است، بیش از آنکه به صهیونیست‌ها کمکی کند، آنان را دچار مخمصه‌ای پیچیده می‌کند این در حالی است که خیلی بعید است که امثال نتانیاهو به این زودی بتوانند قدس را پایتخت خود بخوانند چرا که اقدام یکجانبه آمریکا نه به قدرت اسرائیلی‌ها می‌افزاید و نه مشروعیتی برای این اقدام پدید می‌آورد.
واکنش گسترده‌ای که به اظهارات دونالد ترامپ نه فقط از سوی کشورهای اسلامی بلکه از سوی طیف وسیعی از کشورها و دولت‌ها و گروه‌های غیراسلامی صورت گرفت، به خوبی نشان داد که به‌هیچ‌وجه شرایط برای چنین اقدامی فراهم نبوده است و برخلاف تصور هیات حاکمه آمریکا کشورهای چندانی به دنبال آمریکا در بیت‌المقدس سفارت نخواهند زد و این به آن معناست که ترامپ با اقدام تعجیلی خود یک سوژه مهم را نیز سوزانده است.
پیش از این گفته می‌شد اگر آمریکایی‌ها از حرف فراتر رفته و قدس را به‌عنوان پایتخت رژیم صهیونیستی اعلام کنند، پیش از آن طیف وسیعی از کشورها را برای انجام اقدام مشابه آماده کرده و عملا کشورهای اسلامی را در شرایطی قرار می‌دهند که جز ابراز مخالفت و برگزاری تجمعات کاری نتوانند بکنند و در عمل این اتفاق می‌افتد و آرزوی اسرائیلی ها محقق می‌گردد. از این رو روسای جمهوری آمریکا از زمان رونالد ریگان تاکنون فقط از «امکان» چنین چیزی سخن می گفتند و منتظر روزی بودند که کشورهای اسلامی دچار بحران شده و ممالک زیادی حاضر به همراهی با واشنگتن شوند. در اینجا ترامپ بدون توجه به ملاحظه معقولی که روسای جمهوری پیشین آمریکا در این خصوص داشتند، به اقدامی دست زد که در عمل مقدمات آن فراهم نخواهد شد. به عبارت دیگر همه می‌دانند که دیگر لولوی پایتختی قدس برای رژیم صهیونیستی وجود ندارد و این به تاریخ سپرده شده است.

چرایی واکنش جهان
واکنش گسترده جهان به این تصمیم رئیس جمهوری آمریکا در عین حال درجه نفرت از رژیم صهیونیستی و نیز تنفر شدید از آمریکا را نشان داد. آنچه در روز چهارشنبه روی داد در حکم یک تست بود. در این تست مشخص شد که رژیم صهیونیستی حتی در غرب هم موقعیت مستحکمی ندارد و «سودمند» دیده نمی‌شود. این در حالی است که این رژیم تا همین دو دهه پیش هم خط قرمز غرب در مواجهه با کشورهای اسلامی به حساب می‌آمد و امکان نداشت در مناقشاتی که بین رژیم تل‌آویو و کشورهای اسلامی پدید می‌آمد، آشکارا طرف اسرائیل را نگیرد.
کشورهای اروپایی می‌توانستند سکوت کنند ولی حتی سکوت هم نکردند و با صراحت تصمیم ترامپ را «بحران ساز»، «خطرناک» و «غیرقابل قبول» خواندند. پیش از این، خبرهای زیادی از عمق نفرت مجامع اروپایی نسبت به رژیم اسرائیل حکایت می کردند. به طور خاص بعضی نظرسنجی‌ها بیانگر آن است که دانشجویان دانشگاه‌های اروپایی بین ۶۰ تا ۸۰ درصد از اسرائیل نفرت دارند. اعلام موضع مخالفت اروپایی‌ها با تصمیم ترامپ نشان داد که هم‌اینک مخالفت با اسرائیل در غرب نیز به مرحله بلوغ نزدیک شده است.
دلیل نفرت دنیا از اسرائیل معلوم است. جنایات این رژیم از یکسو و ناتوانی‌های سال‌های اخیرش در تامین اهداف غرب در منطقه سبب شده که در خارج از دنیای غرب به دلیل جنایت‌های ارتش و سوءسیاست‌های دولت غاصب اسرائیل و در غرب به دلیل پرهزینه شدن حمایت از اسرائیل، نفرت عمومی از اسرائیل افزایش یابد. بر این اساس شاهد بودیم که در پارلمان‌های اکثر کشورهای اروپایی، تکاپویی در خصوص فلسطین روی داده که سبب ناخشنودی رژیم اسرائیل شده است.
اقدام ترامپ و واکنش‌هایی که پدید آمد و در واقع تستی که صورت گرفت، جریانات اسلامی مخالف رژیم صهیونیستی در منطقه را اعتماد به نفس بیشتری خواهد داد. اگر تا دیروز تحت تاثیر فضای مسموم «مذاکرات صلح» و میراث اسلو و مادرید، امکان همراه‌سازی فضای جهانی با مبارزه جدی با رژیم صهیونیستی بعید دیده می‌شد هم‌اینک این مساله، ممکن ارزیابی می‌گردد.  بر این اساس گروه‌های فلسطینی از انتفاضه جدید سخن گفتند و بلافاصله پس از اعلام ابتکار اخیر ترامپ درگیری‌ها به خصوص در کرانه باختری بالا گرفت.
اگر چه باید گفت مبارزه برای آزادی سرزمین خود با همه منطق‌های حقوقی و نگرش‌های همه ملل و نیز کنوانسیون‌ها و قطعنامه‌های سازمان ملل تطبیق میکند اما در عین حال هم اینک این مبارزه بیش از گذشته وجهه‌ای «دفاعی» پیدا کرده و پذیرش بیشتری را در میان ملت ها و دولت‌ها فراهم میکند.

بار دیگر مقاومت
یک نکته مهم دیگر در اقدام ترامپ این بود که در منطقه ما از دیرباز دو خط وجود داشت، خطی مبتنی بر «مقاومت» که ایران در کانون آن قرار داشت و خطی مبتنی بر سازش که دولت‌های مصر، اردن و عربستان در مرکزیت آن بودند. سیاست‌هایی که دولت‌های مختلف آمریکایی و اروپایی تاکنون دنبال می‌کردند در عمل تا حدی سبب تقویت خط سازش با رژیم اسرائیل می‌شد هر چند جبهه مقاومت به دلیل استواری در منطق دفاع از مظلوم و مقابله با غصب سرزمین آنقدر قوی بود که علیرغم مخالفت قدرت ها و ابرقدرت ها کاملا دست برتر را داشت ولی به هر حال از آنجا که بخش وسیعی از کشورها و به خصوص قدرت‌های جهانی در کنار «خط سازش» قرار داشتند، این جریان از نوعی مشروعیت برخوردار می‌شد و اصولا خط سازش به عنوان «تنها راه حل» مسایل بین اعراب و رژیم اسرائیل تلقی می‌گردید و در سرخط خبرها قرار داشت.
اما درست از لحظه‌ای که ترامپ تصمیم خود را اعلام کرد، چهره‌های اصلی خط سازش از جمله مقامات سه کشور یاد شده و نیز محمود عباس رئیس تشکیلات خودگردان که امتداد این سه دولت در فلسطین به حساب می‌آید با صراحت از پایان «صلح» سخن گفته و این روند را به درستی شکست خورده اعلام کردند. این موضوع در واقع نگاه‌هایی که در بعضی از حوزه‌های جهان اسلام نسبت به مذاکرات صلح وجود داشت را به سمت جبهه مقاومت معطوف می‌گرداند.

با دست بسته اقدام ممکن نیست
نکته مهم دیگر «دستِ بسته» آمریکا و رژیم صهیونیستی در قضیه فلسطین است. این موضوع از چند منظر قابل توجه می‌باشد. منظر اول این است که هیچ اقدام خارجی نمی‌تواند واقعیت «سرزمین اشغال شده» را تغییر دهد. دولت اسرائیل در سال ۱۹۴۸ یعنی حدود ۷۰ سال قبل ایجاد شده و پیش از آن حداقل در ۲۰۰۰ سال اخیر وجود خارجی حتی در بخش کوچکی از خاک فلسطین نداشته‌است این در حالی است که فلسطین در طول این تاریخ وجود داشته و مردمی معین در آن زندگی می کرده‌اند امروز این ملت وجود دارد و بیش از ۱۱ میلیون نفوس را شامل می‌شود و هیچ کس در فلسطینی بودن آنان تردید ندارد این در حالی است اکثریت جمعیت نزدیک به ۵ میلیونی که بنام «شهروند اسرائیل» در این سرزمین زندگی می‌کنند زادگاه‌شان فلسطین نیست و یا زادگاه پدران و مادران‌شان فلسطین نیست و در مورد اکثر آنها کشوری وجود دارد که موطن اصلی آنان به حساب می‌آید. امروز این نزدیک به پنج میلیون نفر در سرزمینی زندگی کرده و به تشکیل دولت مبادرت ورزیده‌اند که متعلق به آنان نیست و آن ۱۱ میلیون فلسطینی که اکثر آنان از زندگی در فلسطین باز داشته و امکان تشکیل دولتی فلسطینی از آنان سلب شده‌است، جای دیگری ندارند. بنابراین طبیعی است که آنان ولو ده‌ها سال دیگر بگذرد حق دارند برای به دست آوردن موطن و زادگاه خویش و تشکیل دولت مورد نظرشان مبارزه کنند کما اینکه هنوز مبارزه برای دستیابی به این دو میان آنان موضوعیت خود را حفظ کرده‌است.

مانع داخلی
منظر دیگر این است که آمریکا و رژیم صهیونیستی در این موضوع با «مانع داخلی» مواجه می‌باشند. انتقال پایتخت به قدس نمی‌تواند در شرایط مخالفت جدی فلسطینی‌ها به سرانجام برسد مگر اینکه آمریکا یا هر دولت دیگر بخواهد به جای سفارت در بیت المقدس یک «پادگان نظامی» ایجاد و با دژبان‌ها از آن محافظت نماید. آیا آمریکایی‌ها خود را برای کشته دادن در بیت المقدس آماده کرده‌اند؟ مانع داخلی موضوعی نیست که با تصمیم خارجی قابل برداشتن باشد در این مورد قطعنامه و بیانیه زورمندان پاسخ نمی‌دهد چرا که مردم تابع چنین تمهیداتی نخواهند بود.

عجز اسرائیل
منظر سوم این است که همین الان هم آمریکا رژیم اسرائیل از مهار مخالفت‌های منطقه‌ای علیه خویش عاجز می‌باشند. امروز مهمترین دغدغه امنیتی صهیونیست‌ها ادامه حضور هزاران نیروی ورزیده جنگ دیده سوری و غیرسوری در خاک سوریه و لبنان است و برای آنکه تضمینی برای خارج شدن آنان از سوریه و یا عدم اقدام ضداسرائیلی آنان به دست آورند میان مسکو و واشنگتن در تردد هستند اقدام ترامپ در واقع ثابت می‌کند که تهدیدات در بالاترین سطح هنوز وجود دارد و سیاست‌های استعماری که اشغال سرزمین‌های اسلامی را هدف قرار می‌دهد، وجود دارد و نمی توان بدون برطرف کردن آنها به آینده امنیتی کشورهای منطقه امید بست. قدر مسلم اقدام دونالد ترامپ نه تنها بازگشت نیروهای مدافع سوریه و عراق به کشورها و خانه‌های خود را منتفی می‌کند بلکه بر ضرورت افزایش این نیروها و تهیه طرح‌های عملیاتی ناظر به سوزاندن ریشه‌های تجاوز و جنایت و اشغالگری تاکید می‌کند. پرواضح است که در چنین شرایطی رژیم اسرائیل نمی‌تواند روی پایتختی خود در قدس حساب باز کند چرا که در این شرایط درگیر حفظ امنیت تل‌آویو، حیفا، نهاریا، صفد و... خواهدشد و ناگزیر است حفظ «موجودیت» خود را بر دستیابی به آنچه در ایده ترامپ آمده ترجیح‌ دهد.

موضع تل‌آویو
منظر چهارم این است که بخش بزرگی از رهبران احزاب و گروه‌ها و حتی بسیاری از فرماندهان ارتش رژیم صهیونیستی دست زدن به وضعیت سیاسی قدس را خطرناک ارزیابی کرده و معتقدند اسرائیل در شرایطی نیست که در برابر موج مخالفت مدنی اسلامی که هم اینک بخش قابل توجهی از آنها در قالب گروه‌های مقاومت سازمان پیدا کرده و تجربه جنگی هم دارند، توان ایستادگی داشته باشد. از این رو چند روز پیش روزنامه چپ گرای «هاآرتض» در یادداشت خود نوشت اقدام به انتقال سفارت آمریکا از تل‌آویو به اورشلیم (قدس) دریایی از خون پدید می‌آورد و بسیار خطرناک است. نتانیاهو و سایر رهبران اسرئیلی به هیچ وجه آمادگی مواجه شدن با شرایط بحرانی را ندارند. آنان طی سالهای اخیر سیاست نزدیکی به کشورهای عربی و تبدیل رابطه محرمانه به رابطه علنی با دولت های عربستان و... را دنبال می‌کردند و روی تبدیل شدن به «یک جبهه» علیه ایران مانور میکردند. اقدام ترامپ قطعا به این سیاست مرموزانه لطمه می‌زند و اسرائیل را چند گام به عقب برمی‌گرداند.

تقویت سیاست محو اسرائیل
منظر پنجم این است که رژیم اسرائیل دقیقا می‌داند که اعلام قدس به عنوان پایتخت رژیم صهیونیستی سبب تقویت موضع جمهوری اسلامی و جبهه مقاومت و به خصوص گروه‌های مقاومت فلسطینی که سیاست «محو اسرائیل» را دنبال می‌کنند خواهد بود. اقدام آمریکا ضمن آنکه به موقعیت و وجهه دولت‌های طرفدار سازش در منطقه لطمه می‌زند، وجاهت و موقعیت بیشتری به دولت‌ها و گروه‌های طرفدار مقاومت در منطقه می‌دهد. رژیم اسرائیل به درستی معتقد است که «محو اسرائیل» یک استراتژی است، نه صرفا یک شعار سیاسی و این بدان معناست که ایران و همگرایان منطقه‌ای آن برای تحقق این راهبرد برنامه دارند و در متن برنامه آنان استفاده از فرصت‌ها در نظر گرفته شده‌است. وقتی سید حسن نصرالله می‌گوید اگر جنگ جدیدی در بگیرد، سیاست حزب‌الله محدود ماندن به شلیک موشک‌ها نیست بلکه این بار «آزادسازی سرزمین» در دستور کار قرار می‌گیرد خب این می‌گوید: «برنامه»ای وجود دارد کما اینکه وقتی حضرت آیت‌الله خامنه‌ای از لزوم تسلیح کرانه باختری سخن می‌گوید نشان می‌دهد که «برنامه»ای وجود دارد.
در واقع باید گفت دونالد ترامپ با اعلام انتقال سفارت آمریکا به قدس نه تنها کمکی به رژیم صهیونیستی نکرده‌است بلکه زمان فروپاشی آن را جلو انداخته است چرا که چنین نظری به خصوص اگر به آن «اقدام» شود، فرصتی طلایی را در اختیار جبهه مقاومت قرار می‌دهد. پیروزی جبهه مقاومت بر گروه‌های تروریستی در عراق و سوریه و لبنان و پیروزی برق آسای انصارالله بر فتنه سعودی- اماراتی که اخیرا در یمن رقم خورد نشان می‌دهد این جبهه در اوج آمادگی است. امروز محور مقاومت شامل یک ائتلاف حقیقی مرکب از ملت‌های منطقه می‌شود که در متن خود چند دولت و چند سرزمین را دربر می‌گیرد. این ائتلاف سازمان لازم، ساز و برگ کافی، تجربه کاملا موفق و اعتقاد جدی برای آزادسازی سرزمین مقدس فلسطین «از بحر تا نهر» را دارد و اشتباهات اسرائیل می‌تواند زمان درگیری را جلو بیاورد و همه چیز در یک نقطه به سامان و سرانجام برسد؛ «محو اسرائیل».

شاید جالب باشد که بدانیم ایده‌ی نام‌گذاری هفته‌ای به‌نام «وحدت»، مربوط به دوران پس از پیروزی انقلاب اسلامی ایران نیست. این نام‌گذاری پیش از انقلاب نیز در سیستان و بلوچستان اجرا شده است؛ زمانی‌که حضرت آیت‌الله خامنه‌ای در ایرانشهر روزگار تبعید خود را سپری می‌کردند. روایت این نام‌گذاری را از سخنان رهبر انقلاب اسلامی بخوانیم:


شکل‌گیری اولین هفته وحدت در دوران تبعید
یکی از ابزارهای همیشه مورد استفاده‌ی دشمنان ملتهای مسلمان برای اختلاف، مسئله‌ی اختلافات مذهبی، شیعه و سنی و از این قبیل بوده. دعوا درست کنند، اختلاف ایجاد کنند، برادران را به جان هم بیندازند، اختلافات را بزرگ کنند، برجسته کنند، موارد اشتراک و اتحاد را ضعیف کنند، کمرنگ کنند، یک چیز کوچک را بزرگ کنند، برجسته کنند؛ این همه نقاط اشتراک را که بین برادران سنی و شیعه هست، کوچک کنند، ضعیف کنند؛ این کاری است که دائم انجام گرفته است، الان هم دارد انجام میگیرد.
جمهوری اسلامی از اولین روز در مقابل این توطئه ایستاده است؛ علت هم این است که ما ملاحظه‌ی کسی را نمیکنیم؛ این عقیده‌ی ماست. قبل از اینکه نظام اسلامی تشکیل بشود، برادران ما، بزرگان نهضت، بزرگان مبارزه‌ی انقلابی در آن روز - که هنوز خبری از حکومت اسلامی و جمهوری اسلامی نبود - در جهت وحدت شیعه و سنی تلاش میکردند. من خودم در بلوچستان تبعید بودم. از آن زمان تا حالا با علمای سنی حنفی شهرهای بلوچستان - ایرانشهر و چابهار و سراوان و زاهدان - با آنهائی که بحمدالله زنده هستند، رفیقیم، نزدیکیم، صمیمی هستیم. من آنجا تبعیدی بودم، دستگاه‌ها نمیخواستند بگذارند تلاشی از سوی ما انجام بگیرد؛ اما در عین حال ما گفتیم بیائید کاری کنیم که یک نشانه‌ای از اتحاد شیعه و سنی را در این شهر نشان بدهیم؛ که این مسئله‌ی هفته‌ی وحدت - ولادت نبی اکرم در دوازدهم ربیع‌الاول به روایت اهل سنت، و در هفدهم ربیع‌الاول به روایت شیعه - آن روز به ذهن ما رسید و در ایرانشهر آن را عمل کردیم؛ یعنی از دوازدهم تا هفدهم جشن گرفتیم. این یک فکر عمیقی بوده است، مال امروز و دیروز نیست. ۱۳۹۰/۰۷/۲۵


فکر وحدت اسلامی یک فکر زودگذر نیست
فکر وحدت اسلامی یک فکر زودگذرِ تازه‌پا نیست، بلکه از اعماق دل ما می‌جوشد. سنّی برای خود سنّی است، شیعه هم برای خود شیعه است، هرکدام عقاید و مناسکی دارند و هیچ کدام دیگری را مجبور نمی‌کند که مثل من وضو بگیر یا اعمال دیگر را مثل من انجام بده. حقیقت این است که هر دو به خدای واحد، قبله‌ی واحد، پیامبر واحد، اهداف و ارزشهای واحد و به اسلام واحد معتقدند. چرا اینها را فراموش کنیم؟! من در همان روزهایی که تبعید بودم - آقای مولوی قمرالدّینی این‌جاست - پیغام دادم، خودم به مسجد ایشان رفتم و گفتم بیایید این یک هفته میان هفده ربیع - که ما شیعه‌ها هفده ربیع را روز ولادت پیغمبر می‌دانیم و جشن می‌گیریم - و دوازده ربیع را - که شما سنّیها روز ولادت پیامبر می‌دانید - جشن بگیریم. ما بگیریم، شما هم بگیرید. ایشان هم قبول کرد. اتّفاقاً در همان روزهای اوّل و دوم در ایرانشهر سیل آمد و بساط همه چیز را به هم زد و ما در کار امداد مردم افتادیم و نتوانستیم کاری انجام دهیم. به این چیزها توجّه داشته باشید. خوب؛ طبیعی است که هر کسی برای عقاید خود احترام و ارزش قائل است. اما اگر زید به عقیده‌ی خود احترام می‌گذارد، مگر مستلزم این است که به عقیده‌ی عمرو اهانت کند؟! یا اگر عمرو به عقیده‌ی خود احترام می‌گذارد، مگر مستلزم این است که به زید اهانت کند؟! چرا؟! دشمن همین را می‌خواهد و این آتش عجیبی است اگر مشتعل شود.
الان شما ببینید در همین همسایگی این مرز ما، دستهایی اختلاف و تفرقه بین شیعه و سنّی را تحریک می‌کنند. سرِ همین اختلافات، همدیگر را کافر و فاسق و فلان می‌دانند و می‌کشند. این است که من تأکید می‌کنم و این نکته‌ی اساسی است. بله؛ از دوستان و علمای عزیز خیلی متشکّرم که تلاش کردید؛ اما این تلاش را تعمیق کنید و به دوستیها عمق ببخشید؛ هرکدام هم در مذهب خود پایدار و ثابت قدم بمانید. بحث علمی و فکری و غیره هم به جای خود محفوظ، خیلی خوب است و مانعی هم ندارد. اما مراقب اختلاف باشید؛ مراقب مردم باشید؛ مراقب دست دشمن باشید. ۱۳۸۱/۱۲/۰۲
 

انسان ۲۵۰ ساله | امام حسن عسکری علیه السلام و تحسین دوست و دشمن