درختان کهن سال

دراوستاآسیب رساندن به درختان وقطع آن گناهی بزرگ ونابخشودنی محسوب می شودوهرکس مرتکب آن شود باید منتظر پیشامد ناگوار برای خود یانزدیکانش باشد. ازنظرعلمی نیزدرختان کهن سال یا دیرزیست جزو مهم ترین ذخایر ژنتیکی گیاهی محسوب می شود که از این درختان درطول صدهاسال ناملایمات اقلیمی ومحیطی متعددی راپشت سرگذاشته وهمچنان به زندگی خودادامه می دهند. ازاین رو باید این گونه درختان راسمبل مقاومت وپایداری دربرابرشرایط نامساعد به حساب آورد.

در این میان یکی از انواع درختان کهن سال غیرجنگلی ودست کاشت که به وفور درمشهد یافت می شودچناراست. این درخت برای رشدبه آب فراوانی نیازدارد.به همین دلیل مانند درخت بید در مسیر آب های دائمی مانند حاشیه ی رودخانه و قنات هاکاشته می شده است. درخت چنارتاهزارسال عمرمی کند. ازآن پس مانند دوران پیری انسان که دچارپوکی استخوان شده ازداخل پوک ومنهدم می شود. فضای داخل آن شروع به اضمحلال وتهی شدن می کند. دراین شرایط گازی شبیه الکل ازدرخت متصاعدشده که دریک روز داغ آفتابی ممکن است خود به خودباعث اشتعال آن شود. برگ آن شبیه پنجه ی دست است وکودخوبی محسوب می شود. بسیاری ازمکان ها نام خودرا ازاین درخت گرفته اند مانند پاچنار چنارسوخته چناربو چناران چنار چهارده چنار کهنه چنار چنارک و...

درتحقیقاتی که داشتم دریافتم درگذشته هنگام کاشت درخت روستاییان دراطراف آن سکه می ریختند تا آیندگان ازسن و قامت آن اطلاع پیداکنند.بسیاری از این درختان کهن سال براثرعدم مراقبت صحیح و علمی و مدیریت نادرست در شرف نابودی قراردارد. محوطه سازی آسفالت وخانه داری در مجاورت درخت بقای آن هارا تهدید می کند.در بسیاری نقاط مردم به دلایل مختلف مثل استفاده ازچوب برای ساخت و تهیه ی هیزم درختان راقطع و معدوم کرده و فقط یکی رانگه می داشته اندکه آن هاهم به دلیل یکتابودن و درچشم بودن مورد تکریم قرارگرفته و اعتقادات مذهبی باعث بقای آن می گردیده است. ماننددرخت نظرکرده درروستای خواجه سی ناوای کارده. جالب است که این تک درختان نیز اخیرابه بهانه ی مبارزه باخرافه پرستی ازسوی اداره ی اوقاف درحال قلع وقمع می باشد. و این درحالیست که یک درخت کهن سال یک میراث فرهنگی طبیعی زنده محسوب می گردد.

ارس درختی است که دربرابر کم آبی بسیارمقاوم بوده و بیشترین پوشش منطق جنگلی مرتفع خراسان راشامل می گردد. این درخت به اسامی گوناگون ازجمله مرخ ارچه واورس نامیده می شود. قطراین درخت درهرسال یک میلی مترافزایش می یابد. بنابراین درختی که قطرتنه اش یک متر باشد هزارسال عمردارد. توجه داشته باشید مراد قطرتنه است نه اندازه ی پیرامون آن.

کاج کهن سال گاراژایران پیما: چهارراه مقدم طبرسی داخل محوطه ی گاراژایران پیما تعاونی یک سابق. هم اکنون این مکان به پارکینگ تبدیل شده است.

کاج کهن سال شاهین فر: خیابان آزادی کوچه ی سراب دانشکده ی علوم پزشکی آزاداسلامی (دکترمحمدشاهین فر)

کاج کهن سال: خیابان چمران 9 پلاک 32 منزل شهیدی. به لحاظ اندازه این کاج یکی ازبزرگترین درختان شهرمحسوب می شود.قابل بازدیدنیست.

درختان کاج کهن سال چشمه ی قاسم آباد: انتهای بلواروکیل آباد میدان نمایشگاه بین المللی مشهد صدمتر به سمت جاهدشهر. شش درخت کهن سال وتنومندکاج وجوددارد. یکی ازآن ها قطورترین درخت کاج مشهداست.

درختان کاج کهن سال: خیابان چمران بین چمران 7و9 پلاک 155

درختان کاج کهن سال: خیابان سعدی سعدی 5 پلاک 132.

درختان کاج وچنار کهن سال: خیابان ارگ مقابل باغ ملی. درحریم کنسولگری پاکستان 4 درخت به علاوه ی قطورترین وکهن سال ترین درخت چنار سطح شهر مشهدوجوددارد. البته بازدید ازآن برای عموم مقدورنمی باشد.

درختان کاج کهن سال نوچاه: 3 کیلومتری غرب مشهد انتهای بلواروکیل آباد ابتدای جاده طرقبه امام رضا(ع)3 سمت راست خیابان نیاوران بعد از بیمازستان فوق تخصصی دکترشریعتی ابتدای ورودی روستای نوچاه سمت چپ درون محوطه ی خانه ی تاریخی توکلی زاده جهاردرخت کاج کهن سال وجوددارد.

چنارقطوروکهن سال بزمیران: 65 کیلومتری شمال غرب مشهد جاده ی چناران بعدازروستای سلوگرد قبل ازپل گلبهار سمت راست انتهای جاده ی شیرین نرسیده به خط الراس بالاسراستخر آب. برخی این درخت رابه اسم تک درخت هزارمسجدمی شناسند.

چنارقطوروکهن سال خواجه سی ناوا: 43کیلومتری شمال مشهد جاده ی کلات جاده ی کارده بعدازپاسگاه انتظامی جاده ی سمت راست روستای حسین آباد قبل ازامامزاده میرسبحان ولی وبی بی صنوبر برروی یک سکوی سیمانی بزرگ قرارگرفته است. محیط این درخت حکم میدام مرکزی روستارادارد اهالی برای وقت گذرانی دراطراف آن حلقه می زنند.

چنارکهن سال شاندیز: 18 کیلومتری شمال غرب مشهد شاندیز خیابان غفاری 5 دودرخت کهن سال نزدیک به هم قراردارد. اماچنارکهن سال ومعروف شاندیزکه درمیدان قدیمی شهرقرارداشته ازبین رفته است.

چنارکهن سال زشک: 30 کیلومتری شمال غرب مشهد شاندیز درون روستای زشک.

چنارکهن سال رضوان: 30 کیلومتری شمال مشهد جاده ی کلات جاده ی کارده روستای معین آباد جاده ی خوش هوا روستای رضوان مقابل امامزاده.

چنارکهن سال ده سرخ: 43 کیلومتری شمال مشهد جاده ی کلات جاده ی کارده بعدازپاسگاه جاده ی سمت راست روستای ده سرخ.

چنارکهن سال خورعلیا: 55کیلومتری شمال مشهد جاده ی کلات قبل ازقله ی دکل سمت چپ جاده ی خور روستای خورعلیا درجوارحسینیه بنابه گفته اهالی این چنار800ساله است.

سروکهن سال پیانی: 5کیلومتری شمال غرب مشهد جاده ی شاندیزسمت راست خیابان مدرس 25 یک کیلومتربعدازروستای پیانی مقابل زیارتگاه پیر. به عقیده ی نگارنده این کهن سال ترین وقطورترین درخت درشهرستان های مشهدوطرقبه شاندیزاست وعمرآن به قبل ازاسلام بازمی گردد.

چنارهای کهن سال مایان وسطی: 11کیلومتری غرب مشهد جاده ی طرقبه روستای گلستان جاده ی ازغد سمت چپ مایان وسطی.درمجاورت دودرخت کهن سال وجوددارد.

چنارکهن سال طرقبه: 5کیلومتری غرب مشهد طرقبه مقابل مسجدپاجنار

درختان کهن سال سرو: 33کیلومتری شمال مشهد جاده ی کلات جاده ی کارده روستای معین آباد جاده خوش آب وهوا روستای اندروخ مقابل مسجددودرخت چنارکهن سال وجوددارد.

سروکهن سال باغ فرگرد: 9کیلومتری شمال مشهد جاده ی کلات سمت چپ جاده ی فردوسی روستای فرگرد به طرف روستای لک لک سمت راست 200 متری جاده.قدمت این بیش از 1000سال است.

چنارکهن ده بار: 20 کیلومتری غرب مشهد طرقبه به طرف عنبران جاده ی طرقدرروستای ده بار بنا به گفته اهالی این درخت 900سال عمردارد.

درختان توت وچنارکهن سال ویرانی: 10کیلومتری شمال غرب مشهد جاده ی شاندیز بعد ویرانی جاده ی استادیوم ورزشی 500 متری زیارتگاه ویرانی.

درختان توت کهن سال کلاته آهن: 17 کیلومتری غرب مشهد طرقبه به طرف عنبران سمت چپ جاده ی طرقدر کلاته آهن کنارحمام قدیمی.

درختان توت گهن سال: 20 کیلومتری شمال غرب مشهد کیلومتر 10 جاده ی سنتو سمت راست به طرف شهرتوس قبل ازپل کشف رود جاده ی کلاته برفی سمت چپ قبل ازجوادیه. یک تک درخت توت درسه راه روستا وچندین درخت کهن سال دیگر دریک کیلومتری آن درمسیرقنات وجوددارد.

چنارکهن سال صفی آباد: 8 کیلومتری شمال غرب مشهد جاده ی شاندیز سمت راست روستای صفی آباد کنارتلخ آب.

درخت ارس اربابی: 60 کیلومتری شمال شرق مشهد جاده ی کلات بعداز قله ی دکل سمت چپ سیازو پنج تا پیچ مانده به پایین گردنه ها سمت چپ جاده. بالای کوه مقابل روی بلندی دودرخت ارس دیده می شود. درخت بزرگتربه درخت ولی اربابی ودرخت کوچک تربه زن ولی اربابی شهرت دارد.

ارس کهن سال هندل آباد: 37 کیلومتری شرق مشهد ال تیمور جاده ی امرغان بعدازروستای احمدآباد دوکیلومتر بعدازروستای هندل آباد کنار زیارتگاه خواجه زکریا. بنابه گفته ی اهالی نام این روستا هندوآباد بوده زیرا در گذشته جمعی ازهندوها آن جازندگی می کردند امادرمتون قدیمی ازاین روستا تحت عنوان هندل آباد نام برده شده است.

درخت نظرکرده ی هندل آباد: 37 کیلومتری شمال شرق مشهد ال تیمور جاده ی مرغان بعدازروستای احمدآباد دوکیلومتر بعدازروستای هندل آباد مقابل درورودی زیارتگاه خواجه زکریا. بنابه گفته اهالی این درخت درفصل بهارچندین نوع شکوفه می دهد اما نوع درخت مشخص نشده است.

https://www.hotelghasr.com/Contents.aspx?Module=introducingMashhad&PId=8619