پانزده خرداد ۱۳۴۲ مجموعه وقایعی است که در پی بازداشت روح‌الله خمینی در انتقاد به لایحهٔ انجمن‌های ایالتی و ولایتی و انقلاب سفید منجر به تظاهرات در تهران و قم علیه دولت اسدالله علم شد. تظاهرات به زد و خورد بین مأموران شهربانی و تظاهرکنندگان تغییر یافت. برخی تحلیلگران و نیز آیت الله روح الله خمینی و هوادارانش قیام ۱۵ خرداد ۱۳۴۲ را به عنوان نقطه عطف در آغاز انقلاب اسلامی می‌شمارند [۱] و در ایران امروز یکی از تعطیلات رسمی به شمار می‌آید.
در دی‌ماه ۱۳۴۱ اصلاحات اقتصادی-اجتماعی توسط محمدرضا شاه با عنوان «انقلاب سفید» یا «انقلاب شاه و میهن» اعلام و طی رفراندومی مصوب شد. طرح انقلاب سفید، با مخالفتهایی از سوی جبهه ملی و همچنین محافل مذهبی، روبرو شد.
یکی از مهمترین مخالفان این طرح ها، آیت الله روح الله خمینی بود. وی، ضمن دوری جستن از طرح موضوعاتی چون اصلاحات ارضی و حق رای زنان که موضوع اصلی مورد مخالفت دیگر روحانیون بود، به مسائلی می‌پرداخت که بیشتر، توده مردم را خشمگین می‌ساخت و مرکز ثقل مخالفتش با شاه بر سر نفوذ آمریکا در ایران بود. اعتراضات که در خرداد ۱۳۴۲، در شهرهای بزرگ ایران به وقوع پیوست، با دستور شاه و توسط ارتش، با سرکوبی خونین پایان یافت.[۲][۳][۴][۵]
محتویات
- ۱ پیش زمینه
- ۲ دستگیری آیت‌الله خمینی و بروز قیام
- ۳ حوادث پس از قیام
- ۴ آغاز تنش و بلوا
- ۵ رویداد مدرسه فیضیه
- ۶ مبارزه برای آزادی آیت‌الله خمینی
- ۷ آزادی آیت‌الله خمینی
- ۸ تأثیرات
- ۹ منابع
- ۱۰ پیوند به بیرون
قيام پانزده خرداد
پايگاه اطلاع رساني 15 خرداد 1342
قیام 15 خرداد - دانشنامه رشد
سایت جماران - قیام 15 خرداد و دستگیری امام خمینی:
مرکز اسناد انقلاب اسلامی - قیام خونین 15 خرداد
به مناسبت قيام خونين پانزدهم خرداد - مرکز تعلیمات اسلامی ...
واقعه 15 خرداد1342 - پرتال امام خمینی
فصلنامه پانزده خرداد - Shareh.com
قیام خونین پانزده خرداد
به مناسبت قیام خونین پانزده خرداد - پایگاه اطلاع رسانی حوزه نت
پانزده خرداد را کی به وجود آورد؟ - کیهان
ماجرای دستگیری رهبرانقلاب برای منبر پانزده خرداد - ...
سخنرانی تحلیلی حضرت آیت‌الله خامنه‌ای درباره قیام پانزده ...
اين مطلب درفهرست عناوين مطالب-رديف: رویدادهای انقلاب اسلامی
